dcsimg

Digitalis thapsi ( Asturian )

provided by wikipedia AST

Digitalis thapsi ye una planta de la familia scrophulariaceae.

 src=
Vista de la planta nel so hábitat
 src=
Detalle de les flores
 src=
Vista de la planta

Descripción

Digitalis thapsi L., la dedalera ye una planta bienal non bien elevada, en redol a unos 60 cm. Les fueyes basales ovaes o llanceolaes y con pelos, les cimeres llanceolaes. El tarmu ye pubescente. Flores de color rosáu, con llurdios per dientro, paecíes a la Digitalis purpurea, colgantes en recímanos a la fin de los tarmos.; mota con 5 lóbulos; corola en forma d'alferga, de color rosáu, d'hasta 5 cm de llargor, cola parte inferior del interior del tubu maculada y pelosa pa sirvir de guía a les abeyes que busquen el néctar del fondu de la flor; 4 estames. Frutu en cápsules ovoidees que contienen munches granes. Ye tamién planta bien tóxica. Dellos botánicos nomar como Digitalis purpurea subsp. thapsi. Floria en primavera y branu.

Hábitat

Crez en terrenes xilizos, graníticos, dacuando pegada a les roques, n'aguaes soleyeres. Nun ye esclusiva del pisu de la encina, yá que tamién abonda nel pisu del melojo.

Distribución

Ye un endemismu de la península ibérica onde habita na zona occidental y nel centru. Ye bien común nel sistema Central, (sierra d'Ávila, La Serrota, Paramera d'Ávila, sierra de Gredos).

Observaciones

Ye planta cercana a la dedalera común y tien los mesmos alcaloides qu'ésta. Igual que la dedalera común, ye una de les plantes más apreciaes polos sos efeutos melecinales, anque la so potente aición estimulante de l'actividá cardiaca, fai qu'el so usu familiar tenga de ser cubicáu con prudencia. La regulación de la motilidad del corazón provocada polos sos glucósidos dio llugar a ensame d'investigaciones médiques y na actualidá son numberosos los fármacos llograos a partir de les dedaleras.[1]

Propiedaes

Nos estudios, la restricción de los iones de calciu ye resultáu de l'acumuladura con cardenolide en D. thapsi.[2] La cantidá de calciu afecta a les reaiciones químiques redox nes célules. Ensin calciu, reparáronse cambeos na función antiosidante y l'actividá catalasa yera lenta.[3] N'otru estudiu, la falta de calciu promueve la crecedera tardiega de la formación de digoxina. El manganesu, en forma de sulfatu de manganesu (MnCl), y de litiu, na forma de cloruru de litiu (LiCl), tamién aumentó la concentración de digoxina, pero nun afectó la crecedera.[4]

Cristales d'oxalato de calciu y fibres pericíclicas aislláronse de D. thapsi. Estos considérense de 1,25 a 3 vegaes más potentes en vista melecinal que les que s'atopen en Digitalis purpurea.[5][6][7][8] Según el botánicu holandés Herman Boerhaave, les especies Digitalis son altamente venenoses si inxerse direutamente. Toles partes son venenoses.[9][10][11]

Taxonomía

Digitalis thapsi describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 2: 867. 1753.[12][13]

Etimoloxía

Digitalis: nome xenéricu del llatín medieval digitalis = la "dixital o dedalera" (Digitalis purpurea L., Scrophulariaceae). Según Ambrosini (1666), “llámase Dixital porque les flores asonsañen la forma de l'alferga (esto ye, de la cubierta de los deos de les muyeres cuando cuesen)”.[14]

thapsi: epítetu xeográficu qu'alude al so localización en Tapso en Sicilia.[15]

Nome común

  • Castellanu: abiloria (2), abiluria (2), albortonos, bacera, beleñu, biloria (2), biluria (2), campaniella, cascante, cascaor, chupadera, chupamieles, chupera, cohete, cohetera, cohetes, deales, dedalera (7), dedalera, alfergues (3), alfergues de neñu, alfergues purpúreos, dediles, dixital, digitalis, emborrachacabras (2), estallones, giloria (3), goldaperra, guadalperra, gualdaperra, gualdaperra, guardaperros (2), hueltaperra, matu de llagartesa, mataperla (3), mataperros, rabera, ravera, raéra, restalladera, restralleti, restrallos (2), sabia, tuercecuellos, viloria (4), viluria (3), vueltaperra.(el númberu ente paréntesis indica les especies col mesmu nome).[16]

Ver tamién

Referencies

  1. Luceño Garcés, M. (1998). Flores de Gredos. Ávila:Caxa d'Ávila. ISBN 84-930203-0-3.
  2. «Calcium restriction induces cardenolide accumulation in cell suspension cultures of Digitalis thapsi L.». Plant Cell Reports (Germany: Springer Verlag) 14 (12). 1995. ISSN 0721-7714.
  3. «Relationship between active oxygen species and cardenolide production in cell cultures of Digitalis thapsi: effect of calcium restriction». New Phytologist 141 (1): pp. 51–60. 1 de xineru de 1999. doi:10.1046/j.1469-8137.1999.00317.x.
  4. «Effect of calcium, manganese and lithium on growth and cardenolide content in cell suspension cultures of Digitalis thapsi L.». Plant Cell Reports 10 (8). 1 d'ochobre de 1991. doi:10.1007/BF00232609. ISSN 1432-203X.
  5. Kar, A. (2003). Pharmacognosy And Pharmacobiotechnology. New Delhi: New Age International Ltd, 173. ISBN 81-224-1501-6.
  6. Nirali Prakashan (2009). Pharmacognosy. Nirali Prakashan, 39–40. ISBN 978-81-963961-5-2. Consultáu'l 31 d'agostu de 2012.
  7. «Digitalis thapsi 'Spanish Peaks'». Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 31 d'agostu de 2012.
  8. Khandewal, K. R. (2008). Practical Pharmacognosy. Pune: Nirali Prakashan, 59. ISBN 978-81-85790-30-5.
  9. «Digitalis thapsi». Plant Database. Consultáu'l 2 d'ochobre de 2012.
  10. Edinger, Philip (2002). Annuals and Perennials. Sunset Books, 118.
  11. (1823) Encyclopedia Britannica (Vol. 4), 6, Edinburgh: Archibald Constable and Company.
  12. «Digitalis thapsi». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 5 de xineru de 2014.
  13. Digitalis thapsi en PlantList
  14. En Flora Vascular
  15. N'Epítetos Botánicos
  16. «Digitalis thapsi». Real Xardín Botánicu: Proyeutu Anthos. Consultáu'l 5 de xineru de 2014.

Enllaces esternos

Cymbidium Clarisse Austin 'Best Pink' Flowers 2000px.JPG Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia AST

Digitalis thapsi: Brief Summary ( Asturian )

provided by wikipedia AST

Digitalis thapsi ye una planta de la familia scrophulariaceae.

 src= Vista de la planta nel so hábitat  src= Detalle de les flores  src= Vista de la planta
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia AST