dcsimg

Korzenianka marcepanowa ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src=
Charakterystyczny spiczasty trzon
 src=
Blaszki

Korzenianka marcepanowa (Phaeocollybia christinae (Fr.) R. Heim) – gatunek grzybów należący do rodziny Hymenogastraceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Phaeocollybia, Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy gatunek ten zdiagnozował w 1838 r. Elias Magnus Fries, nadając mu nazwę Agaricus christinae. Drugi człon nazwy utworzył od imienia swojej żony. Do rodzaju Phaeocollybia (korzenianka) przeniósł go w 1931 r. Roger Heim[2][3].

Synonimy naukowe[4]:

  • Agaricus christinae Fr. 1838
  • Hylophila christinae (Fr.) Quél.1886
  • Naucoria christinae (Fr.) Sacc. 1887

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r[5].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 1-3,5 cm, za młodu stożkowaty lub jajowaty ze spiczastym garbem, z czasem staje się dzwonkowaty, na koniec szeroko rozpostarty i nadal posiada wyraźny i spiczasty garb. Brzeg ostry i często popękany. Powierzchnia gładka i higrofaniczna; podczas wilgotnej pogody ma barwę od pomarańczowej do miedzianoczerwonej i jest śliska, podczas suchej jest ochrowożółta i często pokryta ciemniejszymi, promienistymi plamkami[6].

Blaszki

Szerokie i wąsko przyrośnięte. U młodych owocników są jasnoochrowe, później rdzawożółtawe, w końcu rdzawobrązowe. Ostrza blaszek są gładkie[6].

Trzon

Wysokość 6–15 cm, grubość 3–7 mm, przy czym większa część trzonu tkwi pod ziemią. Jest kruchy i walcowaty, w dolnej części cieńszy i zakończony zaostrzonym końcem. Początkowo pełny, później rurkowaty. Powierzchnia nadziemna o barwie od pomarańczowej do rdzawoczerwonej, podziemna purpurowa lub winnoczerwona[6]. Osłona bulwy na jej obrzeżu jest zwykle żółtawa[6].

Miąższ

Białawy lub kremowy. Smak nieco ściągający, zapach niewyraźny[6].

Wysyp zarodników

O barwie od cynamonowej do czerwonobrązowej. Zarodniki szeroko jajowate, w płaszczyźnie bocznej eliptyczne, o rozmiarach 5-6 × 3,5-3,8 μm. Podstawki 4-zarodnikowe o rozmiarach 18-22 × 3,5-5 μm[7].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Europie oraz wschodniej części Ameryki Północnej[3]. W Polsce występuje głównie w górach[5] i jest rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – narażony na wyginięcie[8]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Czechach, Niemczech, Danii i Słowacji[5].

Rośnie na ziemi w lasach iglastych i mieszanych, głównie na kwaśnych glebach, szczególnie pod świerkami. Jego trzon głęboko wnika pod ziemię[6]

Znaczenie

Saprotrof, ale podejrzewa się, że jest również grzybem mikoryzowym związanym z świerkami[3]. Grzyb niejadalny[6].

Gatunki podobne

Od innych występujących w Polsce gatunków korzenianek różni się spiczastym garbem, barwą kapelusza oraz kolorem trzonu. Charakterystyczny długi, głęboko zagłębiony w ziemi i cieńszy dołem trzon odróżnia go od innych podobnych morfologicznie grzybów[6].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum (ang.). [dostęp 2018-02-28].
  2. Roger Heim: Le genre Inocybe. Paris: Paul Lechevalier & fils, 1931, s. 52, 70-71, 415.
  3. a b c Peter Roberts, Shelley Evans: The Book of Fungi. Chicago, Illinois: University of Chicago Press, 2011, s. 259. ​ISBN 978-0-226-72117-0
  4. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-09-20].
  5. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  6. a b c d e f g h Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  7. Alexander H. Smith: A contribution toward a monograph of Phaeocollybia. "Brittonia" z. 9, nr 4, 1957, s. 195–217. ISSN 0007-196X
  8. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Korzenianka marcepanowa: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Charakterystyczny spiczasty trzon  src= Blaszki

Korzenianka marcepanowa (Phaeocollybia christinae (Fr.) R. Heim) – gatunek grzybów należący do rodziny Hymenogastraceae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL