Al diàvul dla Taśmàgna (nóm sientìfic Sarcophilus harrisii, Diavolo della Tasmania in itagliàṅ), cgnusû anc cuma diàv'l ursét, 'l è 'n mamìfar marsupiàł ch'al viṿ in dl'ìśula dla Taśmàgna dòp èsar sparî da l'Austràglia tri-mila an fà par cólpa di ding[1].
'L à ciapâ 'l sò nóm da i culuniśadōr ch'i daśvgnìvan da l'Európa par via dal sò culōr négar, da 'l fat ch'al gira specialmènt ad nòt, da i sîg ch'al fà ch'i śēl'n al sangṿ e parchè 'l gh'à 'n cumpurtamènt dimóndi rabî.
'L è dimóndi difìcil che cal mamìfar chè al pòsa pasàr gl'utànta cm ad lunghésa mént'r al sò péś in gèn'r al và da i nóṿ a i dódas chilo. Al fémni i èṅ più pìculi di masć dal 20% cuntànd qvéi ch'i gh'aṅ i an cumpàgn. Al sò pēl 'l è tut nég'r a part na màcia biànca su 'l pèt ch'la pâr na mèśa-luna.
A s trata dna bèstia ch'la magna da tut, specialmènt la carna dal carógni o dal bèsti ch'i gh'aṅ quèl e dònca i èṅ débuli. La sò cóa, lunga 25 cm, la spusa dimóndi par via dna giàndla ch'la gh'à 'd dèntar. Al fémni i vaṅ in èstar na vòlta 'l an, in gènar fra Favràr e Mars. Al masć al gh và adrē e al la mónta dimóndi vòlti in dal gir ad sinc/siē dè pò al la tîṅ 'd òć par far in manéra ch'la n s faga minga dar da di àtar diàvui cuncurènt. Al fémni, da 'l cant lōr, i èṅ piutòst difìcii, i sarnìs'n i masć più grand e grôs.
Da 'l 1995 al diàv'l ursét 'l à patî un brut mâł cuntagióś, al càncar dla fàcia dal diàvul, ch'al 'n à fat fóra dimóndi, tant ch'adès l'è na spéce prutéta da 'l guèr'n austragliàṅ.
Al diàvul dla Taśmàgna (nóm sientìfic Sarcophilus harrisii, Diavolo della Tasmania in itagliàṅ), cgnusû anc cuma diàv'l ursét, 'l è 'n mamìfar marsupiàł ch'al viṿ in dl'ìśula dla Taśmàgna dòp èsar sparî da l'Austràglia tri-mila an fà par cólpa di ding.
'L à ciapâ 'l sò nóm da i culuniśadōr ch'i daśvgnìvan da l'Európa par via dal sò culōr négar, da 'l fat ch'al gira specialmènt ad nòt, da i sîg ch'al fà ch'i śēl'n al sangṿ e parchè 'l gh'à 'n cumpurtamènt dimóndi rabî.
