Ophrys apifera Huds. ye una orquídea monopodial y terrestre de la subtribu Orchidinae (familia Orchidaceae). Ye la llamada orquídea abeya. Hai dos especies de les llamaes orquídees abeya: una, Ophrys apifera, tien quiciabes la distribución más amplia de les especies de Ophrys. La otra Ophrys schulzei, ye una especie oriental que ta presente solamente en Anatolia y nel Oriente Mediu.
Esta especie de vezos terrestres, monopodial distribuyir dende'l Mediterraneu, hasta'l Cáucasu. En terrenes húmedos y en yerbazales onde sobresal pol so gran alzada casi 50 cm.
Ophrys apifera tien un tubérculu soterrañu, globular y pequeñu que sirve como una reserva d'alimentu. D'esi tubérculu sale'l tarmu floral erecto senciellu y ensin ramificaciones. Mientres el branu esta orquídea ta durmiente. A la fin del branu-seronda desenvuelve una roseta de fueyes. Tamién empieza a desenvolvese un nuevu tubérculu, que maurez la primavera siguiente. Na primavera siguiente'l tarmu floral empieza a desenvolvese, y mientres el floriamientu les fueyes yá empiecen a amostalgase.
La planta suel midir 30 cm d'altor. Les fueyes son oblongo llanceolaes, arrondaes, ensin indentaciones, de color verde azuláu. Formen una roseta. Desenvuélvense na seronda y pueden sobrevivir les xelaes del iviernu.
Les flores tienen un labelo de gran tamañu. El labelo tien un color marrón escuru con llurdios marrón más claru, llinies blanques y mariellu pálido. El labelo tien tres lóbulos colos llaterales que tán vueltos escontra alantre con unos pelos finu y sedosu. El lóbulu mayor ye arrondáu abombáu turgente con una base de pelos ablancazaos, de cutiu tienen llurdios violeta faciendo una X o una H. Los sépalos los son del mesmu tamañu y consistencia, d'unos 7 mm de llargor y un color rosáu homoxéneu.
De dos a diez flores desenvolver nel tarmu floral con fueyes basales. Les flores son úniques, non yá pola so inusual guapura, gradación de color y formes escepcionales, sinón tamién pol inxeniu cola qu'atraen a los inseutos. El so labelo asonsaña nesti casu al abdome d'una abeya fema, planta especializada n'atraer a abeyes machu por que polinicen la flor. Suelen ser polinizaes por abeyes del xéneru Eucera na rexón del Mediterraneu, pero en rexones más boreales dacuando son outopolinizaes.
Ophrys apifera describióse por William Hudson y espublizóse en Flora Anglica 340. 1761.[1]
El nome "Ophrys" deriva de la pallabra griega:"ophrys"="ceya" refiriéndose a l'alta considerancia que se tien escontra esti xéneru.
Del llatín "apifera"="que lleva abeyes" refiriéndose al so labelo, que toma la forma d'una abeya pa llograr la polinización. Ophrys mentar por vegada primer nel llibru "Hestoria Natural" de Pliniu'l Vieyu (23-79 AD).
Estes orquídees denominar les "orquídees abeya" porque'l labelo de les flores asemeyar al abdome de les abeyes.
Abeya, abeyes del Parnasu, abeyera, abejita, compañón de perru, flor d'abeya (2), flor de l'abeya, yerba de l'abeya.[5]
Ophrys apifera Huds. ye una orquídea monopodial y terrestre de la subtribu Orchidinae (familia Orchidaceae). Ye la llamada orquídea abeya. Hai dos especies de les llamaes orquídees abeya: una, Ophrys apifera, tien quiciabes la distribución más amplia de les especies de Ophrys. La otra Ophrys schulzei, ye una especie oriental que ta presente solamente en Anatolia y nel Oriente Mediu.
Ilustración Ilustración IlustraciónOphrys apifera Huds. és una orquídia monopodial i terrestre de la subtribu Orchidinae (família Orchidaceae). És l'anomenada orquídia abella. Hi ha dues espècies de les anomenades orquídies abella: una, Ophrys apifera, té potser la distribució més àmplia de les espècies d'Ophrys. L'altra, Ophrys schulzei, és una espècie oriental que està present només a Anatolia i en l'Orient Mitjà.
És l'única espècie del gènere Ophry que preferentment practica l'autopol·linització. Les flors de la planta més distribuïdes al nord es reprodueixen exclusivament per autopol·linització, només a l'àrea del Mediterrani, amb l'espècie abellera vermella ocorre la reproducció per pol·linització de l'abella Eucera. En aquest cas la planta atreu els insectes produint l'olor de l'abella femella, a més a més la forma de la flor simula l'abella femella, de manera que la pol·linització ocorre durant la pseudocopulació.
En el passat, les abelles van promoure l'evolució de les orquídies abella. Les abelles mascles, durant moltes generacions d'evolució cumulativa, han fet que adoptin forma d'abella femella, de manera que quan proven de copular-hi en transporten el pol·len.[1]
Les seves flors, doncs, són l'únic record que ens queda d'aquestes abelles ja extingides.[2]
Ophrys apifera Huds. és una orquídia monopodial i terrestre de la subtribu Orchidinae (família Orchidaceae). És l'anomenada orquídia abella. Hi ha dues espècies de les anomenades orquídies abella: una, Ophrys apifera, té potser la distribució més àmplia de les espècies d'Ophrys. L'altra, Ophrys schulzei, és una espècie oriental que està present només a Anatolia i en l'Orient Mitjà.
Tegeirian yw Tegeirian y wenynen sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Orchidaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Ophrys apifera a'r enw Saesneg yw Bee orchid.[1] Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Tegeirian y Gwenyn a Thegeirian Gwenynen.
Mae'n blanhigyn blodeuol nodedig ac fel eraill o deulu'r Orchidaceae, mae'r blodau'n hynod liwgar ac mae'n cynhyrchu arogl da. Enw'r genws yw Orchis, sy'n tarddu o Hen Roeg ὄρχις (órkhis), sy'n golygu caill; mae hyn yn cyfeirio at gloron deuol rhai tegeirianau.[2]
Tyf Tegeirian y wenynen hyd at 15–50 cm (6-20 mod). Mae'n blanhigyn parhaol caled a cheir roset o ddail yn yr hydref, sy'n parhau i dyfu'n araf drwy gydol y gaeaf.
"Ael" yw ystyr y gair Lladin "Ophrys", sy'n tarddu o'r gair Groeg "ophrys". Mae'r gair Lladin "apifera" cyfeirio at y petalau sy'n ymdebygu i wenynen, fel y mae'r enw Cymraeg.
Tegeirian yw Tegeirian y wenynen sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Orchidaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Ophrys apifera a'r enw Saesneg yw Bee orchid. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Tegeirian y Gwenyn a Thegeirian Gwenynen.
Mae'n blanhigyn blodeuol nodedig ac fel eraill o deulu'r Orchidaceae, mae'r blodau'n hynod liwgar ac mae'n cynhyrchu arogl da. Enw'r genws yw Orchis, sy'n tarddu o Hen Roeg ὄρχις (órkhis), sy'n golygu caill; mae hyn yn cyfeirio at gloron deuol rhai tegeirianau.
Tyf Tegeirian y wenynen hyd at 15–50 cm (6-20 mod). Mae'n blanhigyn parhaol caled a cheir roset o ddail yn yr hydref, sy'n parhau i dyfu'n araf drwy gydol y gaeaf.
Tořič včelonosný (Ophrys apifera; synonyma: Ophrys insectifera var. andrachnites L., Ophrys chlorantha Hegetschw. et Heer, Arachnites apifera Tod.) je vytrvalá bylina z rodu tořič (Ophrys), která v České republice patří k chráněným druhům. Jiným českým pojmenováním je bezostrožka včelí (Sloboda 1852).
Tořič včelonosný je vzpřímená rostlina dosahující 20-45 cm. Hlízy jsou malé a mají kulovitý tvar. Listy mají kopinatý tvar a směrem nahoru se postupně zmenšují. Maximálně dosahují délky 6-13 cm. Květenství je vzpřímené a nese jen 3-8 květů, které jsou nápadné svým zbarvením. Vnější okvětní listy jsou podlouhlé a mají růžovou až bílou barvu. Vnitřní okvětní listy jsou kratší, pysk je dlouhý 1-1,2 cm a má okrouhle vejčitý tvar a má tmavohnědou barvu. Plodem jsou válcovitě zelené tobolky. Tořič včelonosný kvete v období mezi květnem a červencem. Zajímavé je, že je to rostlina samosprašná i přesto, že má květy uzpůsobené k opylování hmyzem. To naznačuje, že se samoopylení vyvinilo jako sekundární jev.[1]
Tořič včelonosný se vyskytuje na stanovištích od pahorkatin do podhůří a vyhledává slunné travnaté nebo křovinaté louky nebo světlé lesy. Roste na bazických a na živiny bohatých půdách. Nejvíce se tento druh tořiče vyskytuje ve Středomoří, nejseverněji se vyskytuje ve Velké Británii a v zemích Beneluxu. Východní hranice výskytu je mezi Kavkazem a Krymem. Do roku 1950 byl tento druh uváděn pouze ze Slovenska, ale v roce 1980 byl doložen i na území České republiky (roste jen na jižní či střední Moravě - v okolí Štramberka a Kurdějova a v Bílých Karpatech.V Čechách byl nalezen v Českém středohoří a nejnověji i v podhůří Krušných hor v Karlovarském kraji.[2]
Tořič včelonosný (Ophrys apifera; synonyma: Ophrys insectifera var. andrachnites L., Ophrys chlorantha Hegetschw. et Heer, Arachnites apifera Tod.) je vytrvalá bylina z rodu tořič (Ophrys), která v České republice patří k chráněným druhům. Jiným českým pojmenováním je bezostrožka včelí (Sloboda 1852).
Die Bienen-Ragwurz (Ophrys apifera) ist eine spätblühende Art aus der Gattung der Ragwurzen (Ophrys) der Familie der Orchideen (Orchidaceae).
Um auf die besondere Gefährdung dieser Art aufmerksam zu machen, wurde die Bienen-Ragwurz vom Arbeitskreis Heimische Orchideen zur Orchidee des Jahres 1995 gewählt.
Die Bienen-Ragwurz ist ein ausdauernder, krautig wachsender Knollengeophyt, der Wuchshöhen von 20 bis 50 cm erreicht. Zwei bis vier Laubblätter sind in einer Rosette angeordnet und 6 bis 13 cm lang. Die Grundfarbe der Blätter ist grün mit silbrigem „Schimmer“. Die Blattrosette treibt bereits im frühen Herbst aus.
Die Blütenstände sind lockerblütige Ähren mit drei bis zehn Blüten. Die Kelchblätter sind hell bis kräftig rosa gefärbt und bei vollständig geöffneter Blüte meist weit zurückgeschlagen. Die Kronblätter sind grün bis rosa, oft behaart und 3 bis 8 mm lang. Die Lippe ist ausgebreitet dreilappig und 10 bis 15 mm lang. Die Mittellappen sind dunkelbraun, das Basalfeld ist hellbraun. Das Mal ist gräulichblau mit hellem Rand, umgreift das Basalfeld mehr oder weniger. Das Anhängsel ist sehr groß, von vorn aber in der Regel nicht sichtbar, da sich der Rand des Mittellappens nach hinten umschlägt. Die Seitenlappen besitzen große, behaarte Höcker.
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 36.[1]
Die Blüten der Bienen-Ragwurz werden nur selten von Insekten fremdbestäubt. In der Regel kommt es zur Selbstbestäubung. Dabei krümmen sich die Pollinienstiele nach unten und bringen so die Pollinien mit der Narbe in Berührung. Dies ist bei den Orchideen sehr selten, denn meist beruht hier die Fortpflanzung auf Fremdbestäubung.
Sie kommt vor in basenreichen Trockenrasen und Magerrasen, auch in lichten Laub- und Nadelwäldern. Sie bevorzugt nicht allzu trockene Standorte. Sie ist eine Charakterart des Verbands Mesobromion, kommt aber auch in Gesellschaften der Verbände Erico-Pinion oder Quercion pubescentis vor.[1]
Klimatisch begünstigte Gebiete in Europa, Nordafrika, Vorderasien, Kaukasien. In Deutschland befinden sich die meisten Standorte in Baden-Württemberg, Thüringen, Südniedersachsen und Saarland, darüber hinaus ist die Art selten bis sehr selten. In Österreich ist sie stark gefährdet und kommt in mehreren Bundesländern vor, der Schwerpunkt liegt im Osten und Süden (Wien, Niederösterreich, Burgenland, Steiermark).
Nach Baumann und Künkele hat die Art in den Alpenländern folgende Höhengrenzen: Deutschland 10–910 Meter, Frankreich 1–1475 Meter, Schweiz 260–1180 Meter, Liechtenstein 430–1150 Meter, Österreich 275–780 Meter, Italien 10–1570 Meter, Slowenien 20–550 Meter.[2] In Europa steigt die Art bis 1570 Meter Meereshöhe auf, in Marokko bis 1800 Meter.[2]
Die Anzahl blühender Pflanzen schwankt von Jahr zu Jahr beträchtlich. Je trockener der Winter und Frühling, desto geringer die Anzahl. Im Jahrhundertsommer 2003 war die Zahl sehr gering. Nur an leicht beschatteten oder etwas feuchteren Standorten konnte man mehrere blühende Pflanzen beobachten. Auch wurde die Anzahl der Pflanzen in einigen Regionen stark dezimiert; im Herbst trieben deutlich weniger Blattrosetten aus als im Herbst zuvor.
Die Pflanzen sind mitunter nicht sehr langlebig. Oft blühen sie nur wenige Male und verschwinden dann wieder oder sie benötigen wieder einige Jahre bis zur nächsten Blüte. Grund dafür dürfte die Selbstbestäubung sein. Der Aufwand an Energie für die Samenproduktion schwächt die Pflanzen.
Seit Anfang der 1990er Jahre wird verstärkt die Besiedelung neuer Standorte beobachtet, an denen sie noch nie zuvor gesehen wurde. An geeigneten Standorten kann die Anzahl der Pflanzen in nur wenigen Jahren stark ansteigen. Vom Samen bis zur blühfähigen Pflanze dauert es nur drei bis vier Jahre.
Es wurden mehrere Unterarten und Varietäten der Bienen-Ragwurz beschrieben:
Durch die späte Blütezeit werden Standorte oft vor der Blüte oder der Samenreife gemäht. Fortschreitende Sukzession nimmt den Pflanzen das Licht und sie verschwinden früher oder später.
Die Bienen-Ragwurz (Ophrys apifera) ist eine spätblühende Art aus der Gattung der Ragwurzen (Ophrys) der Familie der Orchideen (Orchidaceae).
Um auf die besondere Gefährdung dieser Art aufmerksam zu machen, wurde die Bienen-Ragwurz vom Arbeitskreis Heimische Orchideen zur Orchidee des Jahres 1995 gewählt.
L'urchidea abba (o orchidea apa) (orchis apifera) hè una pianta chì face partita di a famiglia di l'orchidaceae, hè una urchidea Europea. Hè bè riprisintata in i paesi di u Mediterraniu e ancu in parechji rigioni atlantichi di l'Europa suttana. L'urchidea abba fiurisci da marzu à maghju.
L'urchidea abba hè rarissima e esisti solamenti in qualchì lucalità di Corsica.
L'urchidea abba hè prutetta da:
Com'è tutte l'urchidee, Ophrys incubacea hè prutetta da:
L'urchidea abba (o orchidea apa) (orchis apifera) hè una pianta chì face partita di a famiglia di l'orchidaceae, hè una urchidea Europea. Hè bè riprisintata in i paesi di u Mediterraniu e ancu in parechji rigioni atlantichi di l'Europa suttana. L'urchidea abba fiurisci da marzu à maghju.
தேனீப்போலி நுதலி என்பது ஓஃபிரிசு ஏப்பிஃபெரா (Ophrys apifera) என்ற அறிவியற் பெயர் கொண்ட பல்லாண்டு வாழும் ஒரு பூச்செடியாகும்.
தேனீப்போலி நுதலி 15 முதல் 50 செ.மீ. உயரம்வரை வளரக்கூடியது. வறட்சி தாங்கக்கூடிய இச்செடி கூதிர்காலத்தில் கொழுந்து விட்டு குளிர்காலத்தில் மெள்ள வளரும். அடியிலைகள் முட்டைவடிவிலும் சாய்ந்த ஈட்டிவடிவிலும் மேலிலைகளும் பூவடியிலைகளும் முட்டை-ஈட்டிவடிவிலும் இருக்கின்றன. ஏப்பிரல் முதல் சூலை மாதம்வரை பன்னிரண்டு பூக்கள்வரை பூக்கும். மலர்கள் பெரிய புல்லியிதழ்களையும், நடுவில் பச்சைத்தண்டும் கொண்டிருக்கின்றன. சிற்றுதட்டுப்பகுதி மும்மடல் கொண்டிருக்கும். அவற்றின் அமைப்பு தேனீக்களைப்போலவே இருக்கிறது. இதன் தேனீயைப் போன்ற தோற்றத்தால் இப்பெயர்பெற்றது.
இந்த தேனீப்போலிப்பேரினத்தைச்சேர்ந்த சிற்றினங்களில் இவைமட்டுமே தன்மகரந்தச்சேர்க்கைமூலம் இனப்பெருக்கத்தில் ஈடுபடுகிறது. நடுத்தரைக்கடலருகே சில பகுதிகளில் இருக்கும் மற்ற இனங்கள் சிலவகை தேனீக்களை ஈர்த்து அவற்றின்வழியாக இனப்பெருக்கம் ஏற்படுகிறது. ஆண் ஈக்கள் இம்மலர்களை பெண்ணீக்கள் என்றெண்ணி உறவுகொள்ள முயலும்போது மகரந்தத்தூள் அப்பிக்கொண்டு ஒரு மலரிலிருந்து மற்றொரு மலருக்கு எடுத்துச்செல்லப்படுகிறது. இதை பொய்க்கலவி என்பர்.[1]
தேனீப்போலி நுதலி என்பது பெட்போர்ட்ஷியரின் கலாச்சார மலராகும்.[2]
தேனீப்போலி நுதலி என்பது ஓஃபிரிசு ஏப்பிஃபெரா (Ophrys apifera) என்ற அறிவியற் பெயர் கொண்ட பல்லாண்டு வாழும் ஒரு பூச்செடியாகும்.
Ophrys apifera, known in Europe as the bee orchid, is a perennial herbaceous plant of the family Orchidaceae. It serves as an example of sexually deceptive pollination and floral mimicry, as well as of a highly selective and highly evolved plant–pollinator relationship.[2]
Ophrys apifera grows to a height of 15–50 centimetres (6–20 in). This hardy orchid develops small rosettes of leaves in autumn that continue to grow slowly during winter. Basal leaves are ovate or oblong-lanceolate, and upper leaves and bracts are ovate-lanceolate and sheathing. Leaves exhibit parallel venation. The plant blooms from mid-April in continental Europe, but in the United Kingdom it flowers June to July. A flower spike is produced, composed from one to twelve flowers. Three large, purple sepals surround the base of the flower, which can easily be mistaken for petals. The true petals lie just above the sepals as two short, pubescent green structures protruding laterally from a central column. A third, modified petal, the labellum, sits at the bottom of the column as a landing pad for pollinators. The labellum is trilobed, with two pronounced humps on the hairy lateral lobes and a hairy median lobe having a pattern that mimics the abdomen of a bee.[3] The pattern of labellum colouration is quite variable.
The central column is an adaptation unique to orchids, in which the stamens and pistil fused together to form one central rib.[3] The anther cap can be found at the top, dorsal side of the column, while the stigma is hidden below on the ventral side. Two pollinia hang from the column over the labellum.
Ophrys apifera is widespread across central and southern Europe, as well as North Africa and the Middle East. Its range stretches from Portugal, Ireland and Denmark east to Iran and the Caucasus. It is quite common in the Mediterranean region eastwards to the Black Sea,[4] (Codes) [5] but is less common in its northern range being uncommon or local in Germany and Ireland.
In the United Kingdom, it has a distinct southeastern preference, being more common in England. Recently it has been found in the southwest of England in Butleigh near Glastonbury in Somerset and Dorchester, Dorset; whereas it is only to be found in coastal regions of Wales as well as the Hodbarrow Nature Reserve in Millom, Cumbria,[6] and some parts of Northern Ireland. It is relatively common in the northeast of England and in recent years large numbers have appeared in the grass verges surrounding the Metro Centre in Gateshead.[7] In Scotland, it was thought to be extinct, but was rediscovered in Ayrshire in 2003. In some countries the plants have protected status. They are unusual in that in some years they appear in great numbers, then sometimes only reappear after an absence of many years.
The genus Ophrys is the most species-rich (i.e. diverse) genus of orchids in Europe and the Mediterranean with over 200 species, according to Orchids of Britain and Europe by Pierre Delforge.
Ophrys apifera generally grows on semi-dry turf, in grassland, on limestone, calcareous dunes or in open areas in woodland. It prefers well-drained calcareous soils, low in nutrients, in bright light or dim light.[8] It is a major colonizer of sites disturbed by human activity, such as old quarries, roadside verges and airfields.[9][10] O. apifera is one of the most likely European orchid species to establish itself within towns and cities.
In order to extract sufficient nutrients from the substrata it grows in, Ophrys apifera relies upon a symbiotic relationship with mycorrhizal fungi in the genus Tulasnella, and possibly other genera.[11][8]
Bee orchids are threatened by mowing during flowering, or before the seed has been released. However, they often also disappear from sites that become overgrown with shrubs and/or trees, as the orchids fail to compete with these large plants for light. For these reasons, bee orchids are often found on the edge of mown areas, beside paths or within areas that are mown very infrequently. The Sussex Wildlife Trust recommends mowing at the end of July and removing the cuttings to benefit bee orchids.[12] In prehistory, the species presumably relied upon seasonal grazing pressure, or was limited to early succession habitats and permanent grassland.
Ophrys apifera has been considered to preferentially practice self-pollination.[13][14] The flowers are almost exclusively self-pollinating in the northern ranges of the plant's distribution, however pollination by the solitary bee Eucera longicornis occurs in the Mediterranean region, where Ophrys apifera is more common. E. longicornis males have been observed attempting to copulate with the flowers,[15] which emit allomones that mimic the scent of the female bee. These allomones are also known to attract bee species Tetralonia cressa and Eucera pulveraceae. In addition to chemosensory mimicry, the labellum of the flower acts as a visual decoy that the male bee confuses for a female.[16] It is believed that male bees preferentially select orchids with the most bee-like labellum and attempt copulation, at which point the pollinia stick to the bee during the pseudocopulation.[17][18] This achieves pollen transfer and, potentially, pollination.
Floral parts display the presence of quercetin and kaempferol glycosides, which are supposed to be acylated, as well as cinnamic acid derivatives. The pink outer tepals show the presence of anthocyanins.[19][20]
The name Ophrys derives from the Greek word ophrys, meaning "eyebrow." It is believed that women in ancient Rome used to darken their eyebrows with the orchid plant, thus giving it its name.[21] The Latin specific epithet apifera means "bee-bearing" or "bee-bringing"[22] and refers to the bee-shaped labellum of the orchid.
Its root tubers were ground into a powder called salep in the Ottoman Empire, which was believed to have nutritional, medicinal, and aphrodisiac values.[23] The product's popularity spread to England in the 17th and 18th century and then to a few other European countries. Salep is still used today in medicines and traditional dishes in Turkey, which was formerly the region of the Ottoman Empire, and throughout the Middle East. It is also a popular import in the Netherlands, Cyprus, and Germany for its supposed medicinal properties.[23]
Ophrys apifera is the county flower of Bedfordshire.[24]
This species has appeared on postage stamps in many countries including Belgium, Cambodia, Czech Republic, Germany, Ireland, Israel, Liechtenstein, Luxembourg, Slovenia, the United Kingdom and the USSR.[25] In 2009 the bee orchid appeared in a series of stamps printed in the United Kingdom to celebrate the 150th anniversary of the publication of Charles Darwin's Origin of Species.[26]
There are local extinctions of Ophrys spp. and potentially O. apifera in Turkey and Iran due to the excessive harvesting of wild orchids to produce salep products.[23]
Since O. apifera relies heavily on its symbiotic relationship with Tulasnella fungi for survival, it is vulnerable to any chemicals, particularly fungicides, and threats which might reduce the fungi's prevalence.[21]
Protected species status in Northern Ireland.[27]
Endangered (EN) species status in Turkey, Ukraine, and Carpathian Mountains.[28][29]
Critically Endangered (CR) species status in Czech Republic and Slovakia.[28]
The Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES) named O. apifera an endangered species that is potentially an object of trade, setting strict regulations on trade of salep products.[28] Turkey, Iran, Germany, the Netherlands, and Cyprus are all Parties to CITES and, in theory, must follow those regulations.
Turkey has banned the export of true salep (salep made from an orchid root).[23]
The specific evolutionary relationships between members of this genus are still poorly understood, and the best method for classifying orchid species and their variants is highly debated.[30] Some researchers propose classifying species based on their pollination tactics, while others propose classifying them based on the type of chemical emitted from the flower. A widely used and generally accepted method of classification distinguishes orchid species based on flower morphology.[30] The taxonomy of O. apifera based on this classification scheme is as follows:
Kingdom Plantae, Phylum Tracheophyta, Subphylum Angiospermae, Class Liliopsida, Order Asparagales, Family Orchidaceae, Subfamily Orchidoideae, Genus Ophyrus, Species O. apifera.
Ophrys apifera, known in Europe as the bee orchid, is a perennial herbaceous plant of the family Orchidaceae. It serves as an example of sexually deceptive pollination and floral mimicry, as well as of a highly selective and highly evolved plant–pollinator relationship.
La abela ofriso[1] aŭ abela ofrio[2] (latine Ophrys apifera) estas plantospecio, apartenante al la ordo asparagaloj (Asparagales), familio orkidacoj (Orchidaceae), genro ofriso aŭ ofrio (Ophrys). Ĝi estas forte protektita plantospecio en Hungario.
Ĝi ŝatas la kalkan grundon, la marĉajn herbejojn.
Ĝi altas 20–50 cm, la foliaj pedunkloj longas 6–10 c, larĝas 2-3,5 cm. La folioj mem longetaj aŭ ovo-lancoformaj.
Ĝia grapolo estas longeta, loza, kun 3–10 floroj. La eksteraj tepaloj rozkoloraj aŭ blankaj. La du internaj tepaloj estas haraj, alenoformaj, verdete rozkoloraj, grandas nur 2–4 mm.
Ĝi polenas sin, floras en majo-junio en Mez-Eŭropo.
La abela ofriso aŭ abela ofrio (latine Ophrys apifera) estas plantospecio, apartenante al la ordo asparagaloj (Asparagales), familio orkidacoj (Orchidaceae), genro ofriso aŭ ofrio (Ophrys). Ĝi estas forte protektita plantospecio en Hungario.
Ophrys apifera Huds. es una orquídea monopodial y terrestre de la subtribu Orchidinae (familia Orchidaceae). Es la llamada orquídea abeja. Hay dos especies de las llamadas orquídeas abeja: una, Ophrys apifera, tiene quizás la distribución más amplia de las especies de Ophrys. La otra Ophrys schulzei, es una especie oriental que está presente solamente en Anatolia y en el Oriente Medio.
Esta especie de hábitos terrestres, monopodial se distribuye desde el Mediterráneo, hasta el Cáucaso. En terrenos húmedos y en herbazales donde sobresale por su gran alzada casi 50 cm.
Ophrys apifera tiene un tubérculo subterráneo, globular y pequeño que sirve como una reserva de alimento. De ese tubérculo sale el tallo floral erecto sencillo y sin ramificaciones. Durante el verano esta orquídea está durmiente. Al final del verano-otoño desarrolla una roseta de hojas. También empieza a desarrollarse un nuevo tubérculo, el cual madura la primavera siguiente. En la primavera siguiente el tallo floral empieza a desarrollarse, y durante la floración las hojas ya comienzan a marchitarse.
La planta suele medir 30 cm de altura. Las hojas son oblongo lanceoladas, redondeadas, sin indentaciones, de color verde azulado. Forman una roseta. Se desarrollan en otoño y pueden sobrevivir las heladas del invierno.
Las flores poseen un labelo de gran tamaño. El labelo tiene un color marrón oscuro con manchas marrón más claro, líneas blancas y amarillo pálido. El labelo tiene tres lóbulos con los laterales que están vueltos hacia adelante con unos pelos finos y sedosos. El lóbulo mayor es redondeado abombado turgente con una base de pelos blanquecinos, a menudo tienen manchas violeta haciendo una X o una H. Los sépalos son del mismo tamaño y consistencia, de unos 7 mm de longitud y un color rosado homogéneo.
De dos a diez flores se desarrollan en el tallo floral con hojas basales. Las flores son únicas, no solo por su inusual belleza, gradación de color y formas excepcionales, sino también por el ingenio con la que atraen a los insectos. Su labelo imita en este caso al abdomen de una abeja hembra, planta especializada en atraer a abejas macho para que polinicen la flor. Suelen ser polinizadas por abejas del género Eucera en la región del Mediterráneo, pero en regiones más boreales a veces son autopolinizadas.
Ophrys apifera fue descrita por William Hudson y publicado en Flora Anglica 340. 1761.[1]
Ver: Ophrys, Etimología
Del latín "apifera"="que lleva abejas" refiriéndose a su labelo, el cual toma la forma de una abeja para lograr la polinización. Ophrys se menciona por vez primera en el libro "Historia Natural" de Plinio el Viejo (23-79 AD).
Abeja, abejas del Parnaso, abejera, abejita, compañón de perro, flor de abeja (2), flor de la abeja, yerba de la abeja.[5]
Ophrys apifera Huds. es una orquídea monopodial y terrestre de la subtribu Orchidinae (familia Orchidaceae). Es la llamada orquídea abeja. Hay dos especies de las llamadas orquídeas abeja: una, Ophrys apifera, tiene quizás la distribución más amplia de las especies de Ophrys. La otra Ophrys schulzei, es una especie oriental que está presente solamente en Anatolia y en el Oriente Medio.
Ilustración Ilustración IlustraciónErle-lorea (Ophrys apifera) Orkidazeoen familiako landare belarkara da. [1]
"Ophrys"ek bekain esan nahi du grezieraz eta "apifera"k "erleak daramatzana" latinez.
15-50 zentimetroko altuera hartzen du. Apirilaren erditik uztailera bitartean loratzen da.
Mediterraneo inguruan Eucera generoko erleek polinizatzen dute. Landareak erle emearen usaina imitatzen duen sustantziak zabaltzen ditu erle arrak erakartzeko. Erle arrak lorea erle emearekin nahasten du eta kopulatzen saiatzean polen transferentzia ematen da. Iparraldeko eremuetan landareak bere burua polinizatzen du.
Europaren hego eta erdialdean, Ipar Afrikan eta Ekialde Hurbilean aurki daiteke.
Erle-lorea (Ophrys apifera) Orkidazeoen familiako landare belarkara da.
Mehiläisorho (Ophrys apifera) on kämmekkäkasveihin kuuluva monivuotinen ruohovartinen kasvi. Sillä on useita pieniä kukkia, joide jokaisen huuli muistuttaa mehiläistä ja muut terälehdet ovat ruusunpunaiset.[1]
Mehiläisorhoa tavataan Euroopassa ja Välimeren seudulla Lähi-Itää ja Pohjois-Afrikkaa myöten.[1]
Mehiläisorho (Ophrys apifera) on kämmekkäkasveihin kuuluva monivuotinen ruohovartinen kasvi. Sillä on useita pieniä kukkia, joide jokaisen huuli muistuttaa mehiläistä ja muut terälehdet ovat ruusunpunaiset.
Mehiläisorhoa tavataan Euroopassa ja Välimeren seudulla Lähi-Itää ja Pohjois-Afrikkaa myöten.
Ophrys apifera
L'Ophrys abeille (Ophrys apifera) est une orchidée terrestre européenne.
Ophrus signifie sourcil, apifera : du latin apis (abeille) et fero (je porte).
Dans le bassin méditerranéen d'avril - mai à juillet selon les sous-espèces, à partir de mai dans les régions plus nordiques.
Cette espèce se rencontre en pleine lumière ou à mi-ombre, sur sols surtout calcaires, dans les pelouses, les garrigues, les broussailles, les bois clairs, les prés ras, rocailles, talus, dunes, au bord des routes également. Jusqu'à 1 500 mètres d'altitude.
Ophrys apifera est pollinisée par des abeilles solitaires (dont plusieurs espèces d'eucères, parmi elles, Eucera longicornis) mais pas par les abeilles sociales (comme l'abeille domestique). La plante attire l'insecte en produisant une odeur qui imite l'odeur de l'abeille femelle[1]. De plus, le labelle se comporte comme un leurre que l'abeille mâle confond avec une femelle. Le transfert de pollen se produit pendant la pseudocopulation qui s'ensuit.
Certaines chrysomèles peuvent également se prendre au piège, des cas d'Exosoma lusitanicum en pseudocopulation avec celui-ci ont été rapportés[2].
Si la fécondation croisée n'a pas eu lieu, Ophrys apifera a recours à l'autofécondation. On peut observer un basculement précoce des pollinies sur le stigmate. Cette particularité provoque des variations locales nombreuses dont on a parfois voulu faire des espèces nouvelles. (O. jurana, bicolor, aurita, fulvofusca, trollii, botteroni, friburgensis, saraepontana, flavescens...). Les illustrations suivantes montrent les lusus jurana, bicolor et aurita. Le lusus jurana est caractérisé par de grands pétales roses presque identiques aux trois sépales et un labelle bicolore déformé, tandis que aurita présente deux pétales allongés (au moins du double de ceux de l'espèce type). Le lusus bicolor est quant à lui caractérisé par un labelle bicolore, la zone basale étant plus claire que la zone apicale.
Cette plante euro-méditerranéenne des régions tempérées de l'Atlantique jusqu'au Caucase, parfois abondante, se rencontre presque dans toute la France, Corse comprise, aussi en Île-de-France de façon sporadique.
L'espèce n'est pas considérée comme étant menacée en France. En 2021 elle est classée Espèce de préoccupation mineure (LC) par l'UICN.
Toutefois localement l'espèce peut se raréfier: elle est considérée Quasi menacée (NT), proche du seuil des espèces menacées ou qui pourrait être menacée si des mesures de conservation spécifiques n'étaient pas prises, dans la région Haute-Normandie; elle est considérée Vulnérable (VU) en Picardie et Nord-Pas-de-Calais.
En France, elle est protégée en Franche-Comté, Limousin, Nord-Pas-de-Calais et Meurthe-et-Moselle[3].
La première description de cette espèce fut réalisée par William Hudson en 1762 dans sa première édition de Flora Anglica avec le nom botanique actuel (basionyme) mais il existe de nombreux synonymes[4], certains botanistes pensant être en présence de nouvelles espèces. Un important nombre de variétés a également été proposé (non citées dans cette liste) ainsi que certains lusus (anomalies morphologiques) mais aucune n'est officiellement reconnue.
Ophrys apifera
L'Ophrys abeille (Ophrys apifera) est une orchidée terrestre européenne.
Ainm ar speicis éagsúla magairlín a fhaightear ar fud na hEorpa, iarthar na hÁise, agus tuaisceart na hAfraice. Na bláthanna suntasach mar go ndéanann siad aithris ar fheithidí. Bíonn liopa íochtarach an bhlátha cosúil le feithid bhaineann i ndath is comhdhéanamh, agus astaíonn boladh láidir cosúil le fearamón a aomann fireannach na feithide céanna. Déanann na fireannaigh iarracht cúpláil leis an aithriseoir, agus pailníonn an bláth. Tá speiceas ar leith a dhéanann aithris ar an mbumbóg atá in ann féinphailniú. Tá speicis ann a dhéanann aithris ar chuileoga, foichí, sábhchuileanna, agus fiú damháin alla.
A abelleira común[1], Ophrys apifera, é unha orquídea monopodial e terrestre da subtribo Orchidinae (familia Orchidaceae). Hai dúas especies das chamadas orquídeas abella: unha, Ophrys apifera, ten quizais a distribución máis ampla das especies de Ophrys e está presente en Galicia. A outra Ophrys schulzei, é unha especie oriental que está presente só en Anatolia e no Oriente Medio.
O nome Ophrys deriva da palabra grega ophrys, que quere dicir cella, referíndose á alta consideración que se ten cara a este xénero. Do latín apis, abella, e fero, que leva, que leva abella, referírese ó seu labelo, o cal toma a forma dunha abella para lograr a polinización. A Ophrys menciónase por vez primeira no libro Historia Natural de Plinio o Vello. Estas orquídeas denomínanse "orquídeas abella" porque o labelo das flores aseméllase ó abdome das abellas.
Ophrys apifera distribúese ó longo de Europa central e do sur, así como tamén no norte de África e Oriente Medio. Tamén pode atoparse nas catro provincias galegas pero sen ser corrente en ningunha delas.[1]
Atópase en terreos húmidos e en herbais onde sobresae pola súa grande alzada de case 50 cm, tamén está presente en prados de transduna nos areais costeiros.[1]
Ophrys apifera ten un tubérculo subterráneo, globular e pequeno, que serve como unha reserva de alimento. Dese tubérculo sae o talo floral erecto sinxelo e sen ramificacións. Durante o verán esta orquídea está dormente e ó final do verán-outono desenvolve unha roseta de follas. Tamén empeza a desenvolverse un novo tubérculo, o cal madura á primavera seguinte. Na primavera seguinte o talo floral empeza a desenvolverse, e durante a floración as follas xa comezan a murchar.
A planta adoita medir 30 cm de altura, as follas son oblongo lanceoladas, arredondadas, sen indentacións, de cor verde azulado. Forman unha roseta. Desenvólvense no outono e poden sobrevivir ás xeadas do inverno.
As flores posúen un labelo de gran tamaño. O labelo ten unha cor marrón escuro con manchas marrón máis claro, liñas brancas e amarelo pálido. O labelo ten tres lóbulos cos laterais que están voltos cara a adiante cuns pelos finos e sedosos. O lóbulo maior é redondeado bombeado turxescente cunha base de pelos esbrancuxados, a miúdo teñen manchas violeta facendo un X ou un H. Os sépalos son do mesmo tamaño e consistencia, duns 7 mm de lonxitude e unha cor rosada homoxénea.
De dúas a dez flores desenvólvense no talo floral con follas basais. As flores son únicas, non só pola súa inusual beleza, gradación de cor e formas excepcionais, senón tamén polo enxeño co que atraen ós insectos. O seu labelo imita neste caso ó abdome dunha abella femia xa que esta planta está especializada en atraer a abellas macho para que polinicen a flor. Adoitan ser polinizadas por abellas do xénero Eucera na rexión do Mediterráneo, pero en rexións máis boreais ás veces son autopolinizadas.
Ilustración en Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz, Otto Wilhelm Thomé, 1885, Gera, Alemaña.
A abelleira común, Ophrys apifera, é unha orquídea monopodial e terrestre da subtribo Orchidinae (familia Orchidaceae). Hai dúas especies das chamadas orquídeas abella: unha, Ophrys apifera, ten quizais a distribución máis ampla das especies de Ophrys e está presente en Galicia. A outra Ophrys schulzei, é unha especie oriental que está presente só en Anatolia e no Oriente Medio.
Pčelina kokica (pčelica, lat. Ophrys apifera), vrsta orhideje iz roda kokica (Ophrys). Rasprostranjena je po dijelovima Europe, Azije i Afrike. Raste i u Hrvatskoj, gdje ugrožena zbog sabiranja i gubitka staništa.
Voli suhe livade, svijetle šume i šikare, a pojavljuje se od obale mora pa do 400 m n.m.
Pčelina kokica ima čvrstu uspravnu stabljiku koja naraste od 20 do 50cm. Cvate od svibnja do srpnja.[1]
Pčelina kokica (pčelica, lat. Ophrys apifera), vrsta orhideje iz roda kokica (Ophrys). Rasprostranjena je po dijelovima Europe, Azije i Afrike. Raste i u Hrvatskoj, gdje ugrožena zbog sabiranja i gubitka staništa.
Voli suhe livade, svijetle šume i šikare, a pojavljuje se od obale mora pa do 400 m n.m.
Pčelina kokica ima čvrstu uspravnu stabljiku koja naraste od 20 do 50cm. Cvate od svibnja do srpnja.
Pčołaca orchija (Ophrys apifera) je rostlina ze swójby orchidejowych rostlinow (Orchidaceae).
Pčołaca orchija je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 20 hač 40 cm.
Kćěje wot meje hač junija. Kćenja steja po dwěmaj hač po dźewjećoch w čumpatych kwětnistwach. Hubka je třilapata, wjelbowana, somotowje kosmata, docpěwa dołhosć wot 7 hač 12 mm a njese małke wotwodźěte přiwiski. Srjedźna lapa hubki je ćmowobruna, swětło mustrowana. Wostatne kćenjowe łopješka su běłojte, róžojte abo purpurowe.
Kćenja sančki insektow napodobnjuja.
Rosće na ćopłych suchich trawnikach, połsuchich trawnikach, w swětłych dubowych, chójnowy lěsach.
Pčołaca orchija (Ophrys apifera) je rostlina ze swójby orchidejowych rostlinow (Orchidaceae).
Čmjełowa orchija (Ophrys holoserica) je rostlina ze swójby orchidejowych rostlinow (Orchidaceae).
Čmjełowa orchija je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 15 hač 30 cm.
Na spódku dwě hač šěsć dołhojtych łopjenow steji, mjeztym zo wyše toho dwě hač tři łopjena steja.
Kćěje wot meje hač junija. Čumpate kwětnistwo wobsteji z dweju hač dźesać kćenjow. Bruna hubka ze žołtym mustrom je njerozdźělena, wjelbowana, somotowje kosmata, nimale štyriróžkata, podoba zadnje ćěło čmjeły a docpěwa šěrokosć wot 14 hač 20 mm. Dalše kćenjowe łopješka su owalne, róžojte abo běłojte, maja zeleny srjedźny nerw a docpěwaja dołhosć wot 10 hač 15 mm. Znutřkowne kćenjowe łopješka su třiróžkate.
Rosće na suchich łukach, połsuchich trawnikacha a w lěsnych swětlinach. Preferuje w prawej měrje suche, wapnite pódy na swětłych, w lěću ćopłych, w nazymje miłych stejnišćach.
Rostlina je w srjedźnej a južnej Europje rozšěrjena.
Čmjełowa orchija (Ophrys holoserica) je rostlina ze swójby orchidejowych rostlinow (Orchidaceae).
La vesparia o fior di vespa (Ophrys apifera Huds., 1762) è una pianta appartenente alla famiglia delle Orchidacee.[1]
È una pianta erbacea alta 15–50 cm, con foglie basali ovato-lanceolate o oblunghe, foglie superiori inguainanti e brattee ovato-lanceolate.
L'infiorescenza raggruppa da 3 a 12 fiori con sepali grandi, di colore dal bianco al violaceo, con nervatura centrale e petali corti, pubescenti, di colore dal rosa al verdastro. Il labello è trilobato, con due pronunciate gibbosità villose sui lobi laterali; il lobo mediano, villoso, è di colore bruno, con margine giallastro e appendice triangolare; presenta un disegno variabile, che ricorda l'addome di un insetto, con un'area basale brunastra, lucida, contornata da macchie dal giallo-verde al violaceo.
Il ginostemio è ad angolo retto, con apice allungato e sigmoide. Le masse polliniche, giallastre, subito dopo la fioritura si distaccano dalle logge polliniche e si ripiegano in avanti verso la cavità stigmatica.
Fiorisce da metà aprile a metà luglio.
È l'unica specie del genere Ophrys che pratica preferenzialmente l'autoimpollinazione: subito dopo la fioritura le caudicole dei pollinii si curvano in avanti favorendo la deposizione del polline sullo stigma sottostante.
Si ritiene che la pianta originariamente si riproducesse come le altre orchidee del genere Orphys sfruttando insetti pronubi attraverso il sistema della pseudocopula. La forma e il colore delle ofridi infatti mimano quelli dell'addome delle femmine di alcuni imenotteri, così che i maschi siano attirati sul fiore, pur privo di nettare, provvedendo quindi all'impollinazione.[2] Lo specifico impollinatore di questa orchidea è tuttavia estinto, costringendo quindi la pianta a ricorrere all'autoimpollinazione, strategia considerata evolutivamente meno vantaggiosa dell'impollinazione incrociata.[3]
È una pianta euromediterranea delle regioni temperate, abbastanza diffusa dall'Atlantico sino al Caucaso.
In Italia è abbastanza diffusa in tutte le regioni.
Cresce in praterie, garighe, macchie, boschi luminosi, ed a volte anche in prati incolti in città, fino ad una altitudine di 1200–1400 m.
Predilige i suoli calcarei e le esposizioni in piena luce o penombra.
In Italia sono state descritte le seguenti varietà:
La vesparia o fior di vespa (Ophrys apifera Huds., 1762) è una pianta appartenente alla famiglia delle Orchidacee.
De bijenorchis (Ophrys apifera) is een orchidee. De Nederlandse naam wordt ontleend aan het feit dat onderlip op een bij lijkt. Die onderlip is opgebold, meestal bruin met een gele tekening en harig aan de rand, met een groene zuil waarin twee ogen lijken te zitten. De binnenste bloemdekbladen zijn kort, smal, groenig of bruinig (nominaat) of lijken op de buitenste (subsp. jurana). Verder zijn er drie rozerode tot witte ingedeukte buitenste bloemdekbladen met een naar groenig verlopende top en groene nerven. De plant lijkt op de iets kleinere hommelorchis Ophrys holoserica, die niet in het wild in Nederland en Vlaanderen voorkomt. De bijenorchis is een uitzondering in het geslacht Ophrys omdat de bloemen zich bijna altijd zelf bestuiven. De bloeiperiode valt in Nederland van begin juni tot half juli.
De plant is in België wettelijk beschermd. Die bescherming is in Nederland per 1 januari 2017 vervallen, zie Lijst van wettelijk beschermde planten in Nederland.
De bijenorchis komt voor westelijk vanaf Ierland en Engeland (maar niet in Schotland), zuidelijk vanaf het rifgebergte via Noord-Tunesië, Kreta, oostelijk tot Israël, het Turkse kustgebied tot Georgië, de Krim, Bulgarije, de kust van de Adriatische Zee, de Alpen en Midden-Duitsland. De plant groeit op kalkhoudende, vochtige graslanden die in het verleden verstoord zijn geweest zoals verlaten akkers, wegbermen, puinstortplaatsen, kwellende dijken, in duinen en op industrieterreinen. De plant groeit zowel in de volle zon als op licht beschaduwde plaatsen. In Nederland loopt het verspreidingsgebied vanuit het westen (Noord- en Zuid-Holland) via Zeeland en Nederlands Limburg naar België. In het midden van de 20ste eeuw kwam hij het meest voor in Zuid-Limburg, maar het zwaartepunt ligt de laatste decennia in Zeeland. De plant is de laatste jaren in opkomst en komt nu hier en daar ook voor in Utrecht en Friesland.[1]
De bijenorchis is lage tot middelhoge (30-80 cm) vaste plant, die in de voorzomer bloeit. In de herfst bevindt de hele plant zich onder de grond. Net als een groot aantal verwante soorten bestaat hij dan uit twee vlezige ovale bolvormige knollen, een spitse groenige stengelscheut en een aantal uitstralende, vlezige, wittige, onvertakte wortels, ongeveer twee maal zo lang als de knollen en van ongeveer gelijkblijvende dikte. Ze ontspringen waar de knollen en de scheut met elkaar in verbinding staan. In de winter is er al een bladrozet te zien. Naarmate het jaar vordert krimpt, rimpelt, en verkleurt de ene knol tot bruinig en rot uiteindelijk weg als de zaden rijp zijn. De andere wittige knol wordt steeds groter en bevat het reservevoedsel voor de bloei van het daarop volgende jaar. Van de knollen en wortels komt een opvallende aardachtige geur die wordt veroorzaakt door de wortelschimmel waarmee hij in symbiose leeft. De bladrozet bestaat uit enkele (3-5) 8-12 cm lange, enkelvoudige en gaafrandige, langwerpig eironde, vlakliggende, zilverig groene bladeren met een donkerdere opvallende middennerf en aan beide zijden 5-7 parallelle nerven, en met een in een schede om de stengel aflopende voet en een stompe top. Er zijn een of twee rechtopstaande stengelbladeren, die kleiner zijn dan de rozetbladeren en een spitse top hebben.
De bloemtros bevat meestal 4-8 (maximum 14) bloemen die wat verder van elkaar staan dan elke bloem hoog is. Ze staan elk in de oksel van een rechtopstaand, langwerpig, bleek zilvergroen, donker parallel-generfd schutblad, dat langer is dan de bloem. Zoals bij alle inheemse orchideeën staat het driedelige, in de lengte gegroefde onderstandige vruchtbeginsel ongesteeld in de oksel van het schutblad. Het is aan de top omgebogen zodat de lip toch naar beneden wijst (bij de meeste andere orchideeën is het vruchtbeginsel tijdens de bloei over de lengte 180° gedraaid). De doosvrucht springt open met 3 overlangse spleten. Net als bij alle andere inheemse orchideeën is het zaad grijsbruin, stoffijn, uiterst licht, met een maximaal 0,8 mm lange, netvormige zaadhuid en een kiem van ± 0,2 mm. De bloem is net als bij alle andere inheemse orchideeën tweezijdig symmetrisch. Aan de kant die tijdens de bloei aan de bovenkant zit, zit het zuiltje, de met de enige meeldraad samengegroeide stamper. Elk van de helmhokjes bestaat uit een omhulsel en een omgekeerd peervormig klompje waarop het gele stuifmeel zit met daaronder een geel steelje en aan de voet daarvan een hechtschijfje dat wordt beschermd door een napje. Het zuiltje staat in het verlengde van het vruchtbeginsel. Bij de bijenorchis is het zuiltje groen en lijkt op een kop-borststuk van een insect met daarin twee ogen, de hokjes waarin de stuifmeelklompjes hebben gezeten, met daarbovenop een gebogen snaveltje. Dit is een onvruchtbare stempel. De steeltjes van de stuifmeelklompjes zijn lang en krommen al vroeg in de bloei sterk naar onder, zodat het stuifmeel bijna tegen de vruchtbare stempels komt die zich onder de napjes op het zuilje bevinden. Tegenover het zuiltje staat de lip van 10-12 mm lang. Die lip is opgebold, meestal bruin met een, vaak hoefijzervormige, gele tekening en harig aan de rand (maar zie de beschrijving van de variëteiten). De hoefijzervormige tekening is meest honinggeel en bestaat uit een binnen- en buitenboog. Vaak zijn er nog twee kleinere vlekken lager op de lip en die zijn soms met een spoorvormige vlek verbonden met het hoefijzer. Binnen het hoefijzer is het zogenoemde basale veld dat glanzend en lichtbruin, honinggeel of wat paarsig kan zijn. Er zijn twee bruinharige stomp driehoekige zijlobben, die minder dan half zo lang zijn als de middenlob. De middenlob eindigt in een klein, geel, teruggeslagen aanhangsel. Bij het geslacht spiegelorchis ontbreekt de spoor. Dit alles geeft de indruk van het achterlijf van een hommel. De binnenste bloemdekbladen (petalen) zijn kort, ⅛-⅓× zo lang als de buitenste bloemdekbladen (sepalen), smal, driehoekig tot langwerpig, groenig of bruinig, en behaard (nominaat) of lijken op de buitenste (subsp. jurana). Verder zijn er drie onbehaarde, ± 15 mm lange, rozerode tot witte ingedeukte sepalen met een naar groenig verlopende top en groene nerven, die nog wat groener zijn op de achterkant en naarmate de bloei vordert verder worden teruggeslagen. De bloem bevat geen nektar.[1][2]
Net als veel andere orchideeën is de bijenorchis nogal variabel. Er zijn twee ondersoorten, O. apifera subsp. apifera en O. apifera subsp. jurana, waarbij O. apifera jurana te onderscheiden is doordat de binnenste bloemdekbladeren (of petalen) niet heel kort, groenig of bruinig zijn en zonder duidelijke middennerf, maar ten minste half zo lang als de buitenste bloemdekbladen (of sepalen), dezelfde kleur hebben, dus roze, wit of crèmekleurig, met een groene middennerf.
Bij de variëteit aurita zijn de petalen groen, smal door naar achter omgekrulde randen, recht en bijna half zo lang als de sepalen. aurita komt verspreid voor en vervangt dan meestal de nominaat volledig. In Nederland komt deze vooral voor in het Westelijk Havengebied bij Amsterdam en in het Deltagebied. bicolor is te herkennen aan een tweekleurige onderlip, ongetekend donkerbruin aan de onderkant en paarsig bleekbruin in het midden en een smalle geelachtige strook aan de basis. Hij is bekend van verschillende plaatsen in Frankrijk, Zwitserland en Italië, niet uit Nederland. De variëteit chlorantha heeft crèmewitte petalen, groengele sepalen en een gele onderlip, meer groenig naar de rand met een slecht zichtbare witachtige tekening van doorschemerende vlekken en strepen. Het is een zeldzame afwijking in populaties van de nominaat. In Nederland is hij eenmaal in Zuid-Limburg gevonden. O. apifera var. flavescens lijkt hierop en is ook op te vatten als een albino die zeer zelden in gewone populaties voorkomt, maar de onderlip is honinggeel en de petalen zijn olijfachtig groen. Hij is niet bekend uit Nederland. De variëteit trollii heeft een afwijkende lip die langer is en puntig toeloopt doordat de punt niet naar achteren is omgekruld, en waarvan de zijlobben niet grotendeels samengegroeid zijn met de middenlob. De tekening is vaak onsamenhangend, vervloeiend en de onderlip lijkt meer geel te bevatten. trollii kennen we uit Frankrijk, Noord-West Italië, Zwitserland, Duitsland, Zuidoost-Engeland en in Nederland op Voorne, bij Rotterdam en bij IJzendijke. Omdat bloemen van de nominaatvorm en trollii samen aan één stengel zijn gevonden is het waarschijnlijk slechts een vergroeiing.
Van O. apifera jurana zijn drie variëteiten beschreven, die lastig te onderscheiden zijn. De variëteit botteronii zou van fribourgensis te onderscheiden zijn door een weinig teruggekromde punt, en saraepontana zou intermediair zijn. De variëteiten van O. apifera jurana komen verspreid voor in Europa, en in Nederland bekend van aangevoerde mergel aan weerszijde van de snelweg Voerendaal-Bocholtz.[1][2]
De hommelorchis O. holocericea verschilt van de bijenorchis in de ongedeelde lip met een naar voren gebogen aanhangsel (en niet drielobbig met een teruggeslagen aanhangsel), die daardoor ingerand lijkt, petalen met een paarsige basis en verder meest in een donkerder tint dan de sepalen.
De vliegenorchis O. insectifera heeft rechtopstaande grondstandige bladeren (en geen rozet van vlakliggende bladeren), schutbladeren die iets langer zijn dan het vruchtbeginsel (en niet boven de bloem uitstekend) groene, niet teruggeslagen, smal-eironde sepalen (en niet wit tot rozerood, later in de bloei ver teruggeslagen), lange, smalle zwartbruine petalen (en niet kort en groenig/gelig of als de sepalen) en een tamelijk vlakke, onbehaarde, donkerbruine lip met een gespleten top en uitstaande zijlobben, en vaak een blauwachtige vlek in het midden (en niet een opgebolde behaarde bruine lip met een hoefijzerachtige tekening).
De bijenorchis is vrijwel altijd zelfbestuivend. De stuifmeelklompjes hebben een relatief lange steel die al bij het begin van de bloei krimpen en uit hun hokjes getrokken worden, en buigen tot vlak voor de stempel. De hechtschijfjes blijven in hun beursjes zitten, zodat ze zich niet hechten aan bloembezoekende insecten. Niettemin is bekend van de langsprietbijen Tetralonia lucasi en uit het geslacht Eucera dat ze op de bijenorchis vliegen.[1] De zaden van alle orchideeën zijn zo klein dat ze geen reservevoedsel bevatten en deze zijn voor de ontwikkeling daardoor afhankelijk van een wortelschimmel die de kiem volledig moet voeden. Ook later zijn veel orchideeën van deze wortelschimmels afhankelijk voor het toevoeren van water en mineralen. De bijenorchis bloeit soms niet elk jaar, zodat het aantal bloeistengels in een populatie van jaar tot jaar sterk kan schommelen of een kleine populatie zelfs verdwenen lijkt te zijn. Er zijn dan wel bladrozetten, maar die vallen tussen de hoge vegetatie in de zomer niet erg op.
De bijenorchis kan zich snel op nieuwe, open locaties vestigen en wordt daar het grootst. Hij groeit in Nederland op matig vochtige, bij voorkeur kalkrijke plaatsen in open graslanden, die niet al te rijk, maar wel enigszins verstoord zijn of zijn geweest ten tijde van de vestiging. Het kan daarbij gaan om verlaten akkers, pioniervegetaties op braakliggende industrieterreinen tussen berken en wilgenopslag, restanten van gronddepots en op dijkhellingen. Planten waarmee de bijenorchis op allerlei verschillende groeiplaatsen vaak samen voorkomt zijn gewoon puntmos, heermoes, glanshaver, kropaar, veldbeemdgras, wilde peen, hopklaver, rode klaver, scherpe boterbloem en viltig kruiskruid. Op vochtige open groeiplaatsen staat hij vaak in gezelschap van riet, rietzwenkgras, gestreepte witbol, rietorchis, en (zeldzamer) vleeskleurige orchis, moeraswespenorchis en de grote keverorchis. In beschaduwde, humeuze omstandigheden komt hij echter vaak voor met klein wintergroen, bosorchis en brede wespenorchis.[1][2][3]
De soort bereikt in Nederland de noordgrens van zijn verspreidingsgebied. Hij gaat hier sinds eind twintigste eeuw in aantal vooruit, hetgeen wel wordt toegeschreven aan klimaatverandering. Om de bijenorchis te beschermen wordt aanbevolen om vergrassing, struweelvorming en verruiging tegen te gaan, en zo nodig door te maaien na augustus. Verder zou het helpen om sterke erosie op steile groeiplaatsen tegen te gaan. Nieuwe vestigingen kunnen worden gecreëerd door struweel en bos te verwijderen en pionierssituaties te maken op potentieel geschikte locaties nabij bestaande groeiplaatsen.[4]
De bijenorchis (Ophrys apifera) is een orchidee. De Nederlandse naam wordt ontleend aan het feit dat onderlip op een bij lijkt. Die onderlip is opgebold, meestal bruin met een gele tekening en harig aan de rand, met een groene zuil waarin twee ogen lijken te zitten. De binnenste bloemdekbladen zijn kort, smal, groenig of bruinig (nominaat) of lijken op de buitenste (subsp. jurana). Verder zijn er drie rozerode tot witte ingedeukte buitenste bloemdekbladen met een naar groenig verlopende top en groene nerven. De plant lijkt op de iets kleinere hommelorchis Ophrys holoserica, die niet in het wild in Nederland en Vlaanderen voorkomt. De bijenorchis is een uitzondering in het geslacht Ophrys omdat de bloemen zich bijna altijd zelf bestuiven. De bloeiperiode valt in Nederland van begin juni tot half juli.
De plant is in België wettelijk beschermd. Die bescherming is in Nederland per 1 januari 2017 vervallen, zie Lijst van wettelijk beschermde planten in Nederland.
Dwulistnik pszczeli (Ophrys apifera L.) – gatunek roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Zasięg atlantycko-śródziemnomorski, obejmujący obszary w Europie po Irlandię i Niemcy na północy oraz Krym, Kaukaz i północny Iran na wschodzie[2]. W Polsce w 2010 roku odkryto po raz pierwszy populację na terenie Górnego Śląska w nieczynnym kamieniołomie[3].
Gatunek występuje w Europie południowej i zachodniej, a także na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej[2]. W Polsce do 2010 roku nie był notowany[3]. Jedyne krajowe stanowisko znajduje się w województwie śląskim, w okolicach miasta Imielin. Spekuluje się, że gatunek dostał się przez Bramę Morawską, gdzie na Słowacji i w Czechach występują najbliższe Polsce stanowiska tego taksonu.
Bylina, geofit. Zapylana jest przez błonkówki, nierzadko dochodzi do samozapylenia. Kwitnie od marca do czerwca. Na polskim stanowisku od połowy maja do czerwca.
Rośnie przede wszystkim na terenach otwartych, silnie nasłonecznionych i suchych. Głównie murawy kserotermiczne, niskie łąki i śródziemnomorskie makie, rzadziej widne lasy liściaste i iglaste[4]. Zawsze na glebach wapiennych.
W Polsce gatunek nie ujęty na liście gatunków rodzimych, ze względu na brak wcześniejszych danych o występowaniu na terenie kraju. Uznawany jest za gatunek obcy, potwierdzony dotychczas na jednym stanowisku[5]. Został umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii CR (krytycznie zagrożony)[6].
Na wniosek Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska zarządzeniem nr 29/2017 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dn. 31 października 2017 r. (Dz. Urz. Woj. Śl. z dn. 6 listopada 2017 r., poz. 5845) na terenie woj. śląskiego gatunek został objęty na 5 lat ochroną gatunkową[7].
Dwulistnik pszczeli (Ophrys apifera L.) – gatunek roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Zasięg atlantycko-śródziemnomorski, obejmujący obszary w Europie po Irlandię i Niemcy na północy oraz Krym, Kaukaz i północny Iran na wschodzie. W Polsce w 2010 roku odkryto po raz pierwszy populację na terenie Górnego Śląska w nieczynnym kamieniołomie.
A erva-abelha (Ophrys apifera), erva-aranha ou abelheira é uma espécie de orquídea perene de climas temperados, geralmente encontrada em turfa semisseca, sobre rochas ou dunas calcárias ou em bosques abertos. É uma planta bastante comum na área mediterrânica a leste do Mar Negro e nativa de Portugal, onde, como todas as orquídeas naturais, tem o estatuto de espécie protegida.[1]
É uma orquídea vigorosa, que cresce até aos 30 cm. Vive em simbiose com micorriza (um fungo presente na terra).
No outono, a erva-abelha desenvolve pequenas rosetas de folhas que continuam a crescer lentamente durante o inverno. As flores aparecem no ano seguinte. Todos os anos, entre junho e julho, produz uma a dez flores numa raque. Nas plantas das zonas mais setentrionais, as flores são quase exclusivamente autopolinizadas; nas zonas mediterrânicas, a fecundação é feita pela abelha solitária Eucera.
As folhas alternadas são elípticas e afiladas.
A erva-abelha (Ophrys apifera), erva-aranha ou abelheira é uma espécie de orquídea perene de climas temperados, geralmente encontrada em turfa semisseca, sobre rochas ou dunas calcárias ou em bosques abertos. É uma planta bastante comum na área mediterrânica a leste do Mar Negro e nativa de Portugal, onde, como todas as orquídeas naturais, tem o estatuto de espécie protegida.
É uma orquídea vigorosa, que cresce até aos 30 cm. Vive em simbiose com micorriza (um fungo presente na terra).
No outono, a erva-abelha desenvolve pequenas rosetas de folhas que continuam a crescer lentamente durante o inverno. As flores aparecem no ano seguinte. Todos os anos, entre junho e julho, produz uma a dez flores numa raque. Nas plantas das zonas mais setentrionais, as flores são quase exclusivamente autopolinizadas; nas zonas mediterrânicas, a fecundação é feita pela abelha solitária Eucera.
As folhas alternadas são elípticas e afiladas.
Uma erva-abelha Auto-polinização: Uma ou duas políneas dobram-se em direcção ao estigmaBi-ofrys eller Ophrys apifera,[1] är en flerårig ört i orkidéfamiljen (Orchidaceae).
Namnet Ophrys kommer från det grekiska ordet ophrys, som betyder "ögonbryn", medan det latinska artnamnet apifera syftar på den bi-formade läppen.
Bi-ofrys kan växa till 15-50 cm. Denna tåliga orkidé bildar små bladrosetter på hösten. Dessa fortsätter att växa långsamt under vintern. De basala bladen är äggformiga eller lansettlika, de övre bladen och högbladen är äggformigt lansettliknande. Plantan blommar mellan mitten av april till juli, då den producerar ett ax bestående av en till tio blommor. Blommorna har stora foderblad, med en central grön ribba. Foderbladens färg varierar mellan vitt och skärt, medan kronbladen är korta, ludna, och gröngula. Labellum har tre lober, med två tydliga knölar på de håriga sidoloberna. Mittloben är luden och liknar bakkroppen hos ett bi. Mönstringen är ganska skiftande, men är vanligtvis brunröd med gula markeringar. Gynostegium står i rät vinkel, med förlängt apex.
Det är den enda arten i släktet Ophrys som företrädesvis fortplantar sig genom självpollinering. Blommorna är nästan uteslutande självpollinerande i de nordligaste delarna av utbredningsområdet, men pollinering av bisläktet Eucera sker i Medelhavsområdet. I det senare fallet lockar plantan insekterna med en lukt som liknar bihonans doft. Dessutom agerar den håriga och fläckiga läppen som en decoy då bihanen förväxlar den med en bihona. Pollenöverföring sker under den följande pseudokopulationen.
I det förflutna har bin har påverkat biorkidéernas evolution. Över många generationer av orkidéernas utveckling har bihanar bidragit till uppbyggnaden av det bi-liknande utseendet genom sina försök till kopulation med blommorna.[2]
Bi-ofrys är en art som trivs i tempererade klimatzoner. Den förekommer från Atlanten till Kaukasus. Den är ganska vanlig i Medelhavsområdet, särskilt i de östligare delarna och run Svarta havet,[3] (Codes) [4] men är mindre vanlig i den norra delen av utspridningsområdet; den är sällsynt i Tyskland och Irland. I Storbritannien har den en tydlig sydöstlig preferens; där är den vanligare i England, medan den endast påträffas i kustnära regioner i Wales och Hodbarrow Nature Reserve i Millom, Cumbria,[5] och i vissa delar av Nordirland. Den är ganska vanlig i nordöstra England och på senare år har stora mängder förekommit i gräsplättarna kring köpcentret Metro Centre i Gateshead.[6] Den troddes vara utdöd i Skottland men återupptäcktes 2003 i Ayrshire. I några länder är växten fridlyst. De är ovanlig i det att de förekommer i stora mängder vissa år, för att sedan inte synas till i flera år.
Bi-ofrys växer vanligtvis på halvtorr gräsmark på kalksten, kalksand eller i skogsgläntor. Den föredrar alkalisk jord och trivs i både ljusa och dunkla växtplatser.
Denna orkidéart är Bedfordshires grevskapsblomma.[7]
Bi-ofrys eller Ophrys apifera, är en flerårig ört i orkidéfamiljen (Orchidaceae).
Геофіт. Багаторічна трав'яна рослина 20-45 см заввишки. Бульби кулясті. Стебло з 4-7 сизувато-зеленими листками при основі та кількома листовими піхвами з невеликими листовими платівками у середній частині. Листки прикореневої розетки відмирають у середині травня. Суцвіття розгалужене, до 18 см завдовжки, з (2)3-8(10) квіток. Квітки великі (до 2,5 см у діаметрі), жовто-коричневі, нагадують бджолу, пелюстки зовнішнього кола рожеві, червоні, білі. Губа трилопатева, до 1,5 см завдовжки, оксамитова, з коричневим малюнком. Цвіте у квітні-червні. При відсутності комах-запилювачів або у несприятливих умовах звичне для рослин перехресне запилювання замінюється самозапиленням. Плодоносить у липні-серпні. Розмножується насінням.
Світлі ялівцеві ліси, чагарники, узлісся, вапнякові осипи на висоті 200—300 м над рівнем моря. Мезоксерофіт. Ступінь природного поновлення незадовільний.
Європейсько-середземноморський вид на північній межі диз'юнктивної частини ареалу. Атлантична, Середня Європа і Середземномор'я, диз'юнктивна частина — окремі регіони Кавказу, Малої та Західної Азії, Північної Африки.
В Україні — Південний берег Криму (від Севастополя до Ялти). Чисельність та структура популяцій дуже низька (фіксувалося лише по кілька особин у двох місцезнаходженнях в Криму). У 2010 р. вперше виявлено у Західній Україні у Галицькому національному природному парку[2]
Зникаючий. Занесений до Додатку II CITES. Занесений до Червоної Книги України.
Охороняється в Ялтинському гірсько-лісовому природному заповіднику. Потребує виявлення всіх існуючих популяцій і встановлення режимів абсолютної заповідності та заказного, а також розведення в культурі. Заборонено заготівлю рослин, гербаризацію, порушення умов місцезростань (забудову територій та облаштування місць рекреації).
Тривалий онтогенез, вузька екологічна амплітуда, низька конкурентна здатність виду, курортне, дорожнє будівництво, господарські роботи, зривання на букети, забур'янення порушених біотопів.
Ophrys apifera là một loài thực vật có hoa trong họ Lan. Loài này được Huds. mô tả khoa học đầu tiên năm 1762.[1]
Ophrys apifera là một loài thực vật có hoa trong họ Lan. Loài này được Huds. mô tả khoa học đầu tiên năm 1762.
Ophrys apifera Huds.
О́фрис пчелоносная (лат. Óphrys apifera) — вид многолетних травянистых растений рода Офрис семейства Орхидные (Orchidaceae).
Многолетнее травянистое растение с почти шаровидными корневыми клубнями до 1 см в диаметре, стеблем 20—45 см высоты и 4—7 сизовато-зелёными листьями.
Соцветие редкое, из 3—8 цветков, наружные листочки околоцветника розовые, внутренние — короткие, бархатистые, зеленоватые, рожковидные. Губа тёмно-пурпурная или коричневая, бархатистая, при основании с квадратным жёлто-коричневым пятном, окружённым узкой двойной каймой жёлтого цвета. Завязь слабоскрученная. Цветёт в мае-июне.
Плод — коробочка. Плодоносит в июне. Размножается семенами. Декоративное.
Для офрис пчелоносная характерно самоопыление и перекрёстное опыление (энтомофилия).
Запах, форма и окраска цветков, имитирующие самок некоторых пчел, возбуждает половые инстинкты самцов. Садясь на цветки, они производят на них те же движения, как при совокуплении. Покидая цветок, самец-опылитель несёт на головке поллинарий, оставляя его на рыльце пестика другого цветка и осуществляя, таким образом, перекрёстное опыление.
Распространён в Западной Европе, Средиземноморье, в Причерноморье. В России — на Черноморском побережье Кавказа, в Армении. Обитает в светлых дубово-можжевеловых лесах, кустарниках, на опушках, известняковых осыпях нижнего горного пояса.
Численность их крайне мала, встречается очень редко, отдельными особями. Вид числится в Красной книге России в категории II (находится под угрозой исчезновения).
Сбор цветущих растений, уничтожение местообитаний в связи с хозяйственным освоением земель. Необходимо организовать заказники во всех местонахождениях, запретить любой сбор.
Красная книга РоссииО́фрис пчелоносная (лат. Óphrys apifera) — вид многолетних травянистых растений рода Офрис семейства Орхидные (Orchidaceae).
蜂蘭(學名:Ophrys apifera)是蜂蘭屬下的一種植物,廣泛分佈于歐洲、北非和西亞,且是英國貝德福德郡的郡花。[1] 此外也見於北美洲和東亞。
其種加詞的意思是“有蜂的”,用以指代其蜂狀的花瓣。[2] 而這種花也會分泌利己素模仿雌蜂的氣味,以吸引Tetralonia cressa和Eucera pulveraceae這兩種蜂的雄蜂。[3] 蜂蘭上最像蜂的花也最有可能吸引到這些蜂,因此就會得到更高的授粉機率。[4]
|date=
中的日期值 (帮助) 蜂蘭(學名:Ophrys apifera)是蜂蘭屬下的一種植物,廣泛分佈于歐洲、北非和西亞,且是英國貝德福德郡的郡花。 此外也見於北美洲和東亞。
其種加詞的意思是“有蜂的”,用以指代其蜂狀的花瓣。 而這種花也會分泌利己素模仿雌蜂的氣味,以吸引Tetralonia cressa和Eucera pulveraceae這兩種蜂的雄蜂。 蜂蘭上最像蜂的花也最有可能吸引到這些蜂,因此就會得到更高的授粉機率。