dcsimg

Koczkodan czarnosiwy ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Koczkodan czarnosiwy[3] (Cercopithecus mitis) – gatunek małpy wąskonosej z rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).

Systematyka

Wyróżniono kilka podgatunków C. mitis[3][1]:

  • C. mitis boutourliniikoczkodan diademowy
  • C. mitis elgoniskoczkodan elgoński
  • C. mitis heymansikoczkodan skryty
  • C. mitis mitiskoczkodan czarnosiwy
  • C. mitis opisthostictuskoczkodan plamkozady
  • C. mitis schoutedeni
  • C. mitis stuhlmannikoczkodan zairski

Występowanie

Izolowane populacje występują w lasach na południu i wschodzie Afryki. Tereny występowania sięgają aż po Zimbabwe, Kenię i Kongo.

Dane liczbowe

  • Długość ciała: 40–70 cm
  • Długość ogona: 70–100 cm
  • Masa ciała: samiec 8–10 kg, samica 4–5 kg
  • Dojrzałość płciowa: 5-6 rok
  • Pora godowa: w zależności od miejsca występowania
  • Długość ciąży: 5-6 miesięcy
  • Liczba młodych: 1

Wygląd i budowa ciała

Głowa: Okrągła, z krótkim nosem. Nad oczyma znajduje się wyraźna przepaska z długich brwi. Kępki na uszach są białe.

Sierść: Jest miękka i gęsta, na nogach i plecach ciemnobrązowa lub niebiesko-czarna. Na plecach i po bokach ciała w szarobrązowym odcieniu.

Ogon: Jest bardzo długi i pomaga małpie utrzymać równowagę. Najczęściej jest uniesiony i łukowato wygięty.

Nogi: Kończyny tylne są dłuższe niż przednie.

Tryb życia

Koczkodan czarnosiwy jest płochliwą i ostrożną małpą. Większość czasu spędza na najwyższych gałęziach drzew. Żyje w stadach, najaktywniejszy jest rano i pod wieczór. Upalne godziny popołudniowe spędza odpoczywając w cieniu gęstych gałęzi. Członkowie stada czyszczą sobie w tym czasie wzajemnie sierść, co przyczynia się do umacniania więzi w grupie.

Stado koczkodanów składa się z 10-30 samic i jednego dojrzałego płciowo samca. Młode samice najczęściej przez całe życie pozostają ze swoją matką. Samiec nie musi całego życia spędzić z jednym stadem. Często związek trwa tylko kilka tygodni, nieraz lat, zawsze jednak samiec jest niekwestionowanym wodzem.

Choć pojedyncze stada koczkodanów zamieszkują własne, ograniczone terytorium, którego bronią przed sąsiadami, często tworzą w ciągu dnia mieszane grupy z innymi gatunkami koczkodanów oraz z gazelami i szympansami.

Pożywienie

Podczas poszukiwania pożywienia całe stado przemieszcza się po swoim terytorium. Koczkodany czarnosiwe żywią się głównie owocami, ale nie gardzą też nasionami, pąkami, liśćmi, a nawet korą drzew. Ten wegetariański jadłospis uzupełniają owadami, jaszczurkami, ptakami i małymi ssakami.

Ich nawyki nie różnią się od przyzwyczajeń innych małp wąskonosych. Pożywienie podają sobie jedną ręką. Afrykańscy farmerzy i leśnicy uważają koczkodany za szkodniki, ponieważ pustoszą ich zbiory.

Rozmnażanie

Pora godowa zmienia się w zależności od regionu występowania. W wilgotnych lasach tropikalnych parzenie następuje najczęściej w porze suchej, na wyżej położonych terenach jesienią. na innych obszarach może odbywać się cały rok. Jeśli w stadzie jeszcze inna samica ma ruję, do stada zostaje gościnnie przyjęty samotnie żyjący samiec.

Samica miewa młode z reguły co 2 lata. Najczęściej rodzi się tylko jedno młode, przeważnie w nocy, na drzewie. Zaraz po urodzeniu chwyta się sierści matki na brzuchu. Długi ogon, który jest na początku sztywny, pomaga mu w utrzymaniu się.

Przypisy

  1. a b Cercopithecus mitis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Kingdon, J., Gippoliti, S., Butynski, T.M., Lawes, M.J., Eeley, H., Lehn, C. & De Jong, Y. 2008, Cercopithecus mitis [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-10-05] (ang.).
  3. a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 46. ISBN 978-83-88147-15-9.

Bibliografia

  1. Mały słownik zoologiczny: ssaki. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1978.
  2. Strawder, N.: Cercopithecus mitis (ang.). (On-line), Animal Diversity Web, 2001. [dostęp 2 stycznia 2009].
  3. Cercopithecus mitis [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2009-01-02] (ang.).
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Koczkodan czarnosiwy: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Koczkodan czarnosiwy (Cercopithecus mitis) – gatunek małpy wąskonosej z rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL