Polychaeta

Zie Polychaeta (geslacht) voor het geslacht van vliegen.

De borstelwormen (Polychaeta), van het Grieks πολύς polýs‚ veel, en χαίτη chaítē‚ haar) zijn een klasse van ringwormen waarvan de vertegenwoordigers vrijwel uitsluitend in zee leven. Er zijn meer dan 11.000 soorten beschreven in deze klasse. Onder meer de zeepier en het goudkammetje behoren ertoe.

Kenmerken

Algemene anatomie van de segmenten van een borstelworm

Borstelwormen volgen in het algemeen het bouwplan van de ringwormen, met een kop, een cilindrisch, gesegmenteerd lichaam en een staartstukje. Ze variëren in lengte van minder dan 1 mm voor sommige interstitiële soorten, tot reuzen van bijna 3 m lang.

De kop bestaat uit een prostomium (gedeelte voor de mondopening) en een peristomium (gedeelte rond de mond) en draagt meestal gepaarde aanhangsels (palpen, antennen en cirri). Meestal is er ook een proboscis, een soort uitstulpbaar slurfje, al dan niet voorzien van tanden.

Het lichaam van een borstelworm bestaat uit talrijke segmenten die elk voorzien zijn van een paar pootjes, parapodia genaamd. Deze parapodia zijn inwendig vaak (orde Aciculata) verstevigd met chitineuze stekels: de acicula.

Het pygidium (staartstukje) draagt nooit chaetae maar soms wel een paar anale cirri.

Ecologie

Borstelwormen zijn een zeer succesrijke groep die in alle zeeën voorkomt. Ze zijn meestal vrijlevend; sommigen zijn commensalen en een enkele soort leeft parasitair. Ze zijn te vinden in allerlei biotopen, er zijn pelagische, kruipende, gravende en kokerbewonende vormen. Door hun activiteit binnen hun gangen en kokers zorgen borstelwormen voor een betere zuurstofverdeling in de bodem en ook voor fixatie van het sediment. Hun aanwezigheid speelt dan ook een zeer belangrijke structurerende rol bij de samenstelling van het volledige bodemecosysteem.
Onder de borstelwormen vindt men actieve predatoren, depositievoeders (halen voedsel van tussen de zandkorrels), selectieve depositievoeders (halen voedsel met hun tentakels van op het substraat) en filtervoeders.

Taxonomie

De volgende taxa worden bij de borstelwormen ingedeeld:

• Geslacht Pseudocirratulus Augener, 1922
• Familie Aberrantidae Wolf, 1987
• Familie Dinophilidae Macalister, 1876
• Familie Histriobdellidae Claus & Moquin-Tandon, 1884
• Familie Laetmonectidae Buzhinskaja, 1986
• Familie Magelonidae Cunningham & Ramage, 1888
  • = Maeadae Johnston, 1865
• Familie Nerillidae Levinsen, 1883
• Familie Parergodrilidae Reisinger, 1925
• Familie Polygordiidae Czerniavsky, 1881
• Familie Protodrilidae Hatschek, 1888
• Familie Protodriloididae Purschke & Jouin, 1988
• Familie Psammodrilidae Swedmark, 1952
• Familie Saccocirridae Czerniavsky, 1881
• Familie Spintheridae Augener, 1913
• Onderklasse Echiura (Slurfwormen)
• Onderklasse Errantia
  • = Aciculata
• Onderklasse Sedentaria

Nomen dubium

• Onderklasse Palpata

Afbeeldingen

• Aphrodita aculeata (zeemuis)

• Arenicola marina (zeepier)

• Capitella capitata (slangpier)

• Eteone longa (groengele wadpier)

• Eunereis longissima (zager)

• Nephtys hombergii (zandzager)

• Pectinaria koreni (goudkammetje)

• Phyllodoce maculata (gestippelde dieseltreinworm)

• Sthenelais boa (zeerups)

• Brusca, R.C. & Brusca, G.J. (1990). Invertebrates. Sinauer Associates, Sunderland, MA (USA). 922 pp.
• Hayward P.J. & Ryland J.S. (1995). Handbook of the Marine Fauna of North-West Europe. Oxford University Press. ISBN 0-19-854055-8
• Degraer S. et al. (2006). De Macrobenthos Atlas van het Belgisch Deel van de Noordzee.

Polychaeta is een geslacht van vliegen (Brachycera) uit de familie van de sluipvliegen (Tachinidae). De wetenschappelijke naam van het geslacht is voor het eerst geldig gepubliceerd in 1851 door Macquart.^[1]