Mandryl barwnolicy[3], mandryl[4] (Mandrillus sphinx) – gatunek ssaka z rodziny koczkodanowatych, blisko spokrewniony z drylem, największy przedstawiciel koczkodanowców.
W polskiej literaturze zoologicznej gatunek M. sphinx był oznaczany nazwą „mandryl”[4]. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” gatunkowi nadano nazwę „mandryl barwnolicy”, rezerwując nazwę „mandryl” dla rodzaju tych naczelnych[3].
Mandryle żyją w tropikalnych lasach Afryki Zachodniej (Kamerun, Gabon i Kongo). Występują w lasach różnego typu.
Mandryle są największymi małpami po człekokształtnych gorylach, szympansach i orangutanach. Samce mają charakterystyczne ubarwienie. Twarz i modzele siedzeniowe mają wyraźnie niebiesko, czerwono i fioletowo ubarwione. Młode oraz samice są bardziej brązowe i nie mają takich akcentów barwnych jak samce. Młode samce zyskują swe ubarwienie dopiero w 5–6 roku życia, kiedy są już dojrzałe płciowo.
Wymiary dorosłego osobnika
Mandryle głównie przebywają na ziemi, niekiedy także w dolnej warstwie koron drzew. Zwierzęta te tworzą grupy (haremy) liczące do 20 osobników, przewodzone są przez jednego samca i zajmują terytorium 50 km². Często kilka takich grup łączy się i powstają w ten sposób duże, luźne zgrupowania.
Mandryle jedzą owoce, nasiona, korzenie, bulwy, grzyby, owady, oraz niekiedy małe kręgowce.
Po ciąży trwającej 220-270 dni rodzi się 1 młode. Samice są płodne średnio co 33 dni. Dojrzałość płciową osiągają po ukończeniu 4 lat. Najdłuższy zanotowany wiek mandryla to 46 lat.
Niszczenie naturalnego środowiska i nadmierne polowania (na mięso lub do hodowli w zwierzyńcach) spowodowały, że mandrylowi zagraża wymarcie. Dla jego ocalenia konieczne jest szybkie zorganizowanie rezerwatów w dżungli.
Mandryl barwnolicy, mandryl (Mandrillus sphinx) – gatunek ssaka z rodziny koczkodanowatych, blisko spokrewniony z drylem, największy przedstawiciel koczkodanowców.