Baqalar, baqasimonlar (Ranidae) — dumsiz, suvda hamda quruqlikda yashovchilar oilasi. Tanasining uz. 3 sm dan 20 sm, baʼzan 32 sm gacha. Tishlari yuqori jagʻlarida joy-lashgan. Tanasi ixcham, orqa oyoqlari nisbatan uzun (sakrovchi). 46 urugʻi 555 turi maʼlum. Jan. Amerika, Jan. Avstraliya va Yangi Zelandiyadan tashqari yer yuzining hamma qitalarida keng tarqalgan. Evolyatsiya jarayonida sodir boʻlgan adaptiv radiatsiya tufayli bu oila bir necha filogenetik guruhlarga, 8 kenja oilaga boʻlingan. Ularning asosiysi asl B. (Rana) urugʻi 200 turni, shu jumladan uz. 32 sm, ogʻirligi 3,5 kg keladigan goliaf baqasini (R. goliaph) va hoʻkiz-baqani oʻz ichiga oladi. Asl B.ning orqa oyoqlaridagi barmoqlari orasida pardasi, tilining orqa erkin uchida ayrisi boʻladi. Oʻlja ushlayotgan B. tilining orqa tomonini otadi. Asl B., yashil (oʻt) baqa (R. temporaria), hovuz baqasi (R. esculenta, yaʼni R. lessonae), oʻtkir tumshuq baqa (R. arvalis, yaʼni R. terrestris) Yevropaning sharqiy qismida uchraydi. Oʻrta Osiyo, jumladan Oʻzbekistonda asl B.ning faqat bir turi — koʻl baqasi (R. ridibunda) tarqalgan. Bu tur Kavkaz, Qozogʻiston va Yevropa mamlakatlarida ham uchraydi. Koʻl baqasining suvda yashaydigan shakli yashil, quruqlikda yashaydigan shakllari esa qoʻngʻir tusda boʻladi. B.ning bir qancha turlari (oʻtkir tumshuq baqa, yashil baqa), suv havzalari yaqinidagi nam joylarda yashab, faqat koʻpayish davrida suvga tushadi, boshqalari (mas, koʻl baqasi) asosan suvda yashaydi va oʻrmon hamda dasht mintaqalaridagi suv havzalarida tarqalgan. B. odatda juda harakatchan bulib, faol hayot kechiradi. Qanotli hasharotlar, yirik B. esa mayda umurtqalilar bilan oziqlanadi. Ayrim B. suv havzalari tubidagi balchikda, boshqalari quruqlikdagi pana joylarda yashaydi. Asosan suv havzalariga tuxum qoʻyib koʻpayadi. Urgʻochisi 500 dan 11 minggacha tuxum qoʻyadi. Koʻpchilik B. koʻpayish davrida har xil ovoz chiqarib sayraydi. B. ovozi har bir tur va jineda oʻziga xos boʻladi. Ayrim B. (mas, kul B.) koʻpchilik mamlakatlarda pishirib isteʼmol kilinadi. B. lab. tekshirishlari uchun asosiy obʼyekt hisoblanadi. Shim. Amerikada uchraydigan leopard B. Xalqaro Qizil ki-tobga kiritilgan.
Baqalar, baqasimonlar (Ranidae) — dumsiz, suvda hamda quruqlikda yashovchilar oilasi. Tanasining uz. 3 sm dan 20 sm, baʼzan 32 sm gacha. Tishlari yuqori jagʻlarida joy-lashgan. Tanasi ixcham, orqa oyoqlari nisbatan uzun (sakrovchi). 46 urugʻi 555 turi maʼlum. Jan. Amerika, Jan. Avstraliya va Yangi Zelandiyadan tashqari yer yuzining hamma qitalarida keng tarqalgan. Evolyatsiya jarayonida sodir boʻlgan adaptiv radiatsiya tufayli bu oila bir necha filogenetik guruhlarga, 8 kenja oilaga boʻlingan. Ularning asosiysi asl B. (Rana) urugʻi 200 turni, shu jumladan uz. 32 sm, ogʻirligi 3,5 kg keladigan goliaf baqasini (R. goliaph) va hoʻkiz-baqani oʻz ichiga oladi. Asl B.ning orqa oyoqlaridagi barmoqlari orasida pardasi, tilining orqa erkin uchida ayrisi boʻladi. Oʻlja ushlayotgan B. tilining orqa tomonini otadi. Asl B., yashil (oʻt) baqa (R. temporaria), hovuz baqasi (R. esculenta, yaʼni R. lessonae), oʻtkir tumshuq baqa (R. arvalis, yaʼni R. terrestris) Yevropaning sharqiy qismida uchraydi. Oʻrta Osiyo, jumladan Oʻzbekistonda asl B.ning faqat bir turi — koʻl baqasi (R. ridibunda) tarqalgan. Bu tur Kavkaz, Qozogʻiston va Yevropa mamlakatlarida ham uchraydi. Koʻl baqasining suvda yashaydigan shakli yashil, quruqlikda yashaydigan shakllari esa qoʻngʻir tusda boʻladi. B.ning bir qancha turlari (oʻtkir tumshuq baqa, yashil baqa), suv havzalari yaqinidagi nam joylarda yashab, faqat koʻpayish davrida suvga tushadi, boshqalari (mas, koʻl baqasi) asosan suvda yashaydi va oʻrmon hamda dasht mintaqalaridagi suv havzalarida tarqalgan. B. odatda juda harakatchan bulib, faol hayot kechiradi. Qanotli hasharotlar, yirik B. esa mayda umurtqalilar bilan oziqlanadi. Ayrim B. suv havzalari tubidagi balchikda, boshqalari quruqlikdagi pana joylarda yashaydi. Asosan suv havzalariga tuxum qoʻyib koʻpayadi. Urgʻochisi 500 dan 11 minggacha tuxum qoʻyadi. Koʻpchilik B. koʻpayish davrida har xil ovoz chiqarib sayraydi. B. ovozi har bir tur va jineda oʻziga xos boʻladi. Ayrim B. (mas, kul B.) koʻpchilik mamlakatlarda pishirib isteʼmol kilinadi. B. lab. tekshirishlari uchun asosiy obʼyekt hisoblanadi. Shim. Amerikada uchraydigan leopard B. Xalqaro Qizil ki-tobga kiritilgan.
