Czuwaliczka jadalna (Catha edulis (Vahl) Forssk. ex Endl.; arab. قات qāt) – gatunek zimozielonej rośliny z rodziny dławiszowatych (Celastraceae). Występuje w Afryce Wschodniej i Arabii. Jest również uprawiana.
Morfologia
- Pokrój
- Krzew lub małe drzewo.
- Liście
- Skórzaste, szeroko jajowate, karbowane. Mają nerwy i brzegi zabarwione na czerwono.
- Kwiaty
- Drobne, 5-krotne, białe.
Zastosowanie
- Roślina znana już w świecie starożytnym. Była używana między innymi przez Egipcjan, którzy odkryli jej właściwości stymulujące. Współcześnie stosowana zwłaszcza w Jemenie, gdzie uprawy czuwaliczki jadalnej stanowią ponad 40% wszystkich upraw roślinnych, a jej uprawy, według jednego z parlamentarzystów, są źródłem dochodu dla ok. 90% rodzin jemeńskich[2]. Właściwości stymulujące czuwaliczka zawdzięcza alkaloidowi znanemu pod nazwą katynon – substancji z grupy fenetyloamin. Powoduje zaburzenia potencji.
- Jej świeże lub suszone liście są używane przez mieszkańców do żucia oraz do sporządzania naparu.
Legalność
Na mocy ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii posiadanie roślin żywych, suszu, nasion, wyciągów oraz ekstraktów z czuwaliczki jadalnej jest w Polsce nielegalne[3].
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.