Pyramidal bugle is a perennial, herbaceous plant growing from about 5 to 20cm (2 to 8in) tall. At the base there is a rosette of stalked leaves which are significantly larger than the stem leaves. The stiff upright hairy stem is square and bears simple leaves growing in opposite pairs. They are ovate, hairy above and below and have a slightly wavy edge. The inflorescence has leaf-like bracts subtending the individual flowers. The bracts gradually get smaller towards the tip of the inflorescence, are always longer than the flowers and the upper ones are often tinged purple. The inflorescence forms a pyramid-shaped terminal spike and is formed of axillary whorls. The calyx of each flower is five-lobed, the bluish-violet corolla has a long tube and is fused, with two lips. The upper lip is very short and the lower lip is three-lobed. There are four stamens, two long and two short. The gynoecium is formed of two fused carpels and the fruit is a four-chambered schizocarp. The hermaphrodite flowers are zygomorphic. The flowers produce nectar to attract pollinators which are bumblebees and butterflies.[2]
The flowering time extends from June to August. The chromosome number is 2n = 32
EcologyThe bracts in the inflorescence form effective shelters for the flowers from rain, their red-violet color enhances the signal effect of the flowers. The shaggy hairiness of the calyx protects the flower against small, crawling insects. The nectar is additionally secured by a stiff, upturned hair ring.
DistributionRocky ground, very rare in Ireland.[3]Also found in Scotland and Westmorland in England.
OccurrenceThe pyramid bugle is native to in northern Europe and the Caucasus where it occurs at sea level in the British Isles, in the mountains of central and southern Europe, and in northern and western Scandinavia. It grows on almost neutral soils in open grassland, heathland and rock ledges.[5] In the Alps, it grows at altitudes of up to 2,700m (8,858ft).
Medicinal PlantThe pyramid bugle is an old medicinal plant that is used for wound treatment and for metabolic disorders.
Ajuga pyramidalis ye una especie de planta perteneciente a la familia Lamiaceae conocida popularmente como búgula erecta tien les mesmes carauterístiques y propiedaes que Ajuga reptans
Ye una pequeña planta yerbácea perenne qu'algama los 10-40 cm d'altor. Tarmos cuadrangulares y velludos con renuevos rastreros que cada primavera formen una nueva planta. Les fueyes, ovales, peciolaes y en roseta les de la base y opuestes a pares y sésiles'l restu. Les flores en tarmos solitarios arrexuntaes en mestos verticiloss. La inflorescencia ye trupa y d'aspeutu piramidal, con bráctees grandes y de coloración violácea. La corola ta formada por un únicu llabiu inferior trilobáu, el superior ye ausente. Tien cierta semeyanza con Ajuga reptans L., de la que s'estrema poles bráctees de la inflorescencia más llargues que les flores correspondientes y por non presentar estolones.
Distribuyir pola rexón boreal alpina.
Alcuéntrase nes camperes alpines sobre suelos fondos y xilizos, más raramente n'escamplaes de fayedals, abetales o pinares subalpinos.
Considerada en peligru d'estinción na Comunidad Valenciana, España.[1]
Ajuga pyramidalis describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Sp. Pl. 2: 561. 1753[3]
.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Ajuga pyramidalis ye una especie de planta perteneciente a la familia Lamiaceae conocida popularmente como búgula erecta tien les mesmes carauterístiques y propiedaes que Ajuga reptans
Piramidavari dirçək (lat. Ajuga pyramidalis) - dalamazkimilər fəsiləsinin dirçək cinsinə aid bitki növü.
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Piramidavari dirçək (lat. Ajuga pyramidalis) - dalamazkimilər fəsiləsinin dirçək cinsinə aid bitki növü.
Planhigyn blodeuol dyfrol yw Glesyn-y-coed pigfain sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Lamiaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Ajuga pyramidalis a'r enw Saesneg yw Pyramidal bugle.[1] Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Glesyn Gwelw.
Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn tyfu mewn cynefinoedd oer a thymherus (neu gynnes) yn hemisffer y Gogledd a'r De fel y'i gilydd.
Planhigyn blodeuol dyfrol yw Glesyn-y-coed pigfain sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Lamiaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Ajuga pyramidalis a'r enw Saesneg yw Pyramidal bugle. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Glesyn Gwelw.
Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn tyfu mewn cynefinoedd oer a thymherus (neu gynnes) yn hemisffer y Gogledd a'r De fel y'i gilydd.
Pyramide-Læbeløs (Ajuga pyramidalis) er en flerårig, urteagtig plante med en grundstillet bladroset og en opret vækst. Planten bærer lyseblå blomster og violette højblade. Arten findes i Vendsyssel og på Bornholm, og den dyrkes i haverne som bunddække og i blomsterenge.
Pyramide-Læbeløs er en flerårig, urteagtig plante med grundstillet bladroset og opret vækst. Planten danner - i modsætning til Krybende Læbeløs - ikke udløbere. Skuddene er behårede og firkantede i tværsnit. De bærer bladene i modsat stilling. Bladene i rosettten er ovale med rundtakket rand. Stængelbladene og højbladene er bredt ægformede eller næsten trekantede, ligeledes med rundtakket rand. Oversiden er græsgrøn med stive hår, mens undersiden er lysegrøn og ligeledes behåret. Højbladene er violette på oversiden og lysegrønne på undersiden. Blomstringen foregår i maj-juni, hvor man finder blomsterne siddende enkeltvis eller få sammen i bladhjørnerne ved støttebladene øverst på det oprette skud. De enkelte blomster er 5-tallige og uregelmæssige (radiært symmetriske) med lyseblå eller hvidlige kronblade. Frugterne er spaltefrugter med nødagtige delfrugter.
Rodsystemet består af en træagtig, lodret jordstængel og et kraftigt og trævlet rodnet.
Planten når en højde på 25 cm og en bredde i bladrosetten på ca. 20 cm.
Pyramide-Læbeløs er naturligt udbredt i det meste af Europa. I Danmark findes den i Vendsyssel og på Bornholm, men er sjælden i resten af landet. Den er knyttet til lysåbne eller let skyggede voksesteder med middelfugtig, sur og næringsfattig jord. Derfor kan den især findes på overdrev og skrænter.
Beira-Duriense, som er bjergene syd for Douro i Portugal, består mest af granit. Her findes rester af de oprindelige egeskove, hvor arten vokser sammen med bl.a. Blåmunke, Draphavre, Kambregne, Alm. Mælkeurt, Pære, Aquilegia dichroa (en art af Akeleje), Crocus serotinus (en art af Krokus), Genista florida (en art af Visse), Kantet Konval, Kornet Stenbræk, Krans-Torskemund, Krat-Viol, Krybende Hestegræs, Læge-Ærenpris, Omphalodes nitida (en art af Kærminde), Pyrenæisk Eg, Rundfinnet Radeløv, Spansk Klokkeskilla, Stilk-Eg, Stor Fladstjerne, Trilling-Anemone og Træ-Lyng[1]
Pyramide-Læbeløs (Ajuga pyramidalis) er en flerårig, urteagtig plante med en grundstillet bladroset og en opret vækst. Planten bærer lyseblå blomster og violette højblade. Arten findes i Vendsyssel og på Bornholm, og den dyrkes i haverne som bunddække og i blomsterenge.
Der Pyramiden-Günsel (Ajuga pyramidalis) ist eine Pflanzenart aus der Gattung Günsel (Ajuga pyramidalis) innerhalb der Familie der Lippenblütler (Lamiaceae).
Die pyramidenförmig wachsende, mehrjährige, krautige Pflanze erreicht Wuchshöhen von etwa meist 5 bis 20 (bis 35) Zentimetern. Sie bildet im Gegensatz zum Kriechenden Günsel keine Ausläufer. Der steif aufrechte Stängel ist vierkantig und kurz behaart.
Es ist eine dichte, grundständige Blattrosette vorhanden, deren Blätter deutlich größer sind als die Stängelblätter. Die einfachen Laubblätter besitzen einen schwach welligen Rand.
Die Blütezeit reicht von Juni bis August. Meist tragen alle Stängelblätter Blüten, sind also Hochblätter. Der Blütenstand ist nach oben hin streng vierkantig, pyramidenförmig. Die langsam kleiner werdenden, ganzrandigen oder schwach gekerbten Hochblätter sind intensiv rotviolett überlaufen und doppelt so lang wie die Blüten.
Die zwittrigen Blüten sind zygomorph mit doppelter Blütenhülle. Die 10 bis 18 Millimeter lange Blütenkrone ist lila bis violett mit kurzer Unterlippe, welche Strichsaftmale aufweist.
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 32.[1]
Bestäuber sind Hummeln und Schmetterlinge. Die Hochblätter im Blütenstand bilden wirksame Schutzdächer für die Blüten gegen Regen, ihre rotviolette Farbe erhöht die Signalwirkung der Blüten. Die zottige Behaarung des Kelches schützt die Blüte gegen kleine, kriechende Insekten. Der Nektar ist zusätzlich durch einen steifen, nach oben gerichteten Haarring gesichert.
Die Früchte mit fleischigen, ölhaltigen Anhängseln (Elaiosomen) werden von Ameisen verschleppt, deshalb ungleichmäßiges Auftreten in verschiedenen Pflanzengesellschaften.
Vorkommen sind vor allem in den zentralen und südlichen Alpen, aber auch in den Gebirgen Süd- und Nordeuropas und dem Kaukasus. Der Pyramiden-Günsel ist eine Pflanzenart der Silikat-Gebirgs-Magerrasen; er ist eine Charakterart der Ordnung Nardetalia. In den Alpen kommt er bis in Höhenlagen von 2700 Metern vor. In den Allgäuer Alpen steigt er im Tiroler Teil am Ostgrat der Rothornspitze bis zu einer Höhenlage von 2230 Metern auf.[2]
Die ökologischen Zeigerwerte nach Landolt & al. 2010 sind in der Schweiz: Feuchtezahl F = 3 (mäßig feucht), Lichtzahl L = 4 (hell), Reaktionszahl R = 2 (sauer), Temperaturzahl T = 2 (subalpin), Nährstoffzahl N = 2 (nährstoffarm), Kontinentalitätszahl K = 3 (subozeanisch bis subkontinental).[3]
Die Erstveröffentlichung von Ajuga pyramidalis erfolgte durch Carl von Linné.
Je nach Autor gibt es etwa zwei Unterarten:[4]
Es handelt sich beim Pyramiden-Günsel um eine alte Heilpflanze, die als Wundmittel und bei Stoffwechselstörungen verwendet wird.
Für den Pyramiden-Günsel ist auch der Name Steingünsel belegt.[5]
Der Pyramiden-Günsel (Ajuga pyramidalis) ist eine Pflanzenart aus der Gattung Günsel (Ajuga pyramidalis) innerhalb der Familie der Lippenblütler (Lamiaceae).
Ajuga pyramidalis, commonly known as pyramidal bugle,[1] is a flowering plant of the genus Ajuga in the family Lamiaceae. It is a native plant in Europe.
Pyramidal bugle is a perennial, herbaceous plant growing from about 5 to 20 cm (2 to 8 in) tall. At the base there is a rosette of stalked leaves which are significantly larger than the stem leaves. The stiff upright hairy stem is square and bears simple leaves growing in opposite pairs. They are ovate, hairy above and below and have a slightly wavy edge. The inflorescence has leaf-like bracts subtending the individual flowers. The bracts gradually get smaller towards the tip of the inflorescence, are always longer than the flowers and the upper ones are often tinged purple. The inflorescence forms a pyramid-shaped terminal spike and is formed of axillary whorls. The calyx of each flower is five-lobed, the bluish-violet corolla has a long tube and is fused, with two lips. The upper lip is very short and the lower lip is three-lobed. There are four stamens, two long and two short. The gynoecium is formed of two fused carpels and the fruit is a four-chambered schizocarp. The hermaphrodite flowers are zygomorphic. The flowers produce nectar to attract pollinators which are bumblebees and butterflies.[2]
The flowering time extends from June to August. The chromosome number is 2n = 32.
The bracts in the inflorescence form effective shelters for the flowers from rain, their red-violet color enhances the signal effect of the flowers. The shaggy hairiness of the calyx protects the flower against small, crawling insects. The nectar is additionally secured by a stiff, upturned hair ring.
The fruits with fleshy, oily appendages (elaiosomes) are quickly taken by ants.
Rocky ground, very rare in Ireland.[3] Also found in Scotland and Westmorland in England.[4]
The pyramid bugle is native to in northern Europe and the Caucasus where it occurs at sea level in the British Isles, in the mountains of central and southern Europe, and in northern and western Scandinavia.[1] It grows on almost neutral soils in open grassland, heathland and rock ledges.[5] In the Alps, it grows at altitudes of up to 2,700 m (8,858 ft).
The pyramid bugle, like many Ajuga species,[6][7][8] is often erroneously claimed to hold medicinal properties and may be used for wound treatment and for metabolic disorders.[9][10][11]
.jpg)
{{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help) Xaver Finkenzeller: Alpenblumen, München 2003, ISBN 3-576-11482-3 M. A. Fischer, W. Adler & K Oswald.: Exkursionsflora für Österreich, Liechtenstein und Südtirol, Linz, 2005, ISBN 3-85474-140-5 Erich Oberdorfer: Pflanzensoziologische Exkursionsflora für Deutschland und angrenzende Gebiete. 8 Auflage. Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart 2001. ISBN 3-8001-3131-5
Ajuga pyramidalis, commonly known as pyramidal bugle, is a flowering plant of the genus Ajuga in the family Lamiaceae. It is a native plant in Europe.
Ajuga pyramidalis es una planta herbácea perteneciente a la familia Lamiaceae.
Es una pequeña planta herbácea perenne. Tiene un corto rizoma no estolonífero sobre el que se desarrollan las hojas, opuestas, cortamente pecioladas y dispuestas en rosetas basales, persistentes durante la estación fría. El limbo mide de 40 a 110 mm de longitud por de 15 a 45 mm de anchura, es obovado, de margen entero o crenado. En la época cálida los tallos se alargan hasta unos 30 cm, generalmente menos. Son glabros o lanosos, de sección cuadrangular; sobre ellos aparecen las flores, agrupadas en inflorescencias de tipo verticilastro, formadas por grupos de entre 4 y 8 flores cada uno, que aparecen en las axilas de las hojas transformadas en brácteas. Estas son ovadas, a veces lobadas, de color variable según la subespecie, desde verde violáceo hasta netamente morado, más pequeñas y de color más intenso cuanto más cerca del ápice. Se disponen de forma opuesta y decusada, dando a la inflorescencia un aspecto piramidal. El cáliz está formado por 5 sépalos de 5 a 8 mm soldados formando un tubo que se abre por 5 dientes, tan largos como el tubo. La corola, de 10 a 18 mm, es de color violeta o azulado pálidos, más raramente blanca o rosa; está formada por un tubo largo y estrecho con un anillo de pelos en el interior, que se abre por dos labios, el superior muy corto y el inferior, trilobulado. El androceo tiene 4 estambres; el gineceo consta de un ovario, externamente dividido en 4 lóbulos. El fruto está formado por 4 núculas reticuladas. Florece de abril a julio.[3]
Tiene cierta semejanza con A. reptans L., de la que se diferencia por las brácteas de la inflorescencia coloreadas y más largas que las flores y por no desarrollar estolones. Además, ambas especies crecen en hábitat distintos, y A. pyramidalis tiene una distribución más restringida.
Se distribuye por la mayor parte de Europa.[4]
Crece en pastizales, generalmente sobre suelos formados a partir de rocas silíceas; es más escasa sobre sustrato calcáreo. También puede aparecer en hayedos, abetales o pinares subalpinos. En España aparece a partir de 1000 m de altitud.[3]
Considerada en peligro de extinción en la Comunidad Valenciana, España,[5] donde tiene su límite meridional de distribución en el macizo de Penyagolosa, en Castellón.[6]
Ajuga pyramidalis fue descrita por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 2: 561. 1753[7]
Püramiid-akakapsas (Ajuga pyramidalis) on huulõieliste sugukonda kuuluv taimeliik.
Ta on Eestis arvatud II kaitsekategooriasse (seisuga 2012).
Püramiid-akakapsas andmebaasis eElurikkus 
Püramiid-akakapsas (Ajuga pyramidalis) on huulõieliste sugukonda kuuluv taimeliik.
Ta on Eestis arvatud II kaitsekategooriasse (seisuga 2012).
Ajuga pyramidalis
La bugle pyramidale (Ajuga pyramidalis) est une plante herbacée vivace de la famille des Lamiacées.
Données d'après : Julve, Ph., 1998 ff. - Baseflor. Index botanique, écologique et chorologique de la flore de France. Version : 23 avril 2004.
Ajuga pyramidalis
La bugle pyramidale (Ajuga pyramidalis) est une plante herbacée vivace de la famille des Lamiacées.
Jehłancojty zběhowc (Ajuga pyramidalis) je rostlina ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae).
Jehłancojty zběhowc docpěwa wysokosć wot 10 hač 20 cm. Rostlina nima wuběžki.
Łopjena su w křižu přećiwostejne, husto stejace, horje mjeńšace. Delnje łopjena su rozetojte, wopak jejkojte, słabje karbowane a docpěwaja dołhosć wot 5 hač 10 cm. Hornje łopjena su často wioletnje přeběžane.
Kćěje wot julija hač awgusta. Kćenja steja po dwěmaj hač po štyrjoch w mutličkach. Króna je swětło wioletnomódra a docpěwa dołhosć wot 10 hač 18 mm. Łopješka w kwětnistwje su něhdźe dwójce tak dołhe kaž kćenja.
Rosće na małowapnitych hórskich łukach, hač do wysokosćow wot 1200-2700 m. Wustupuje na suchich stejnišćach.
Rostlina je w sewjernej Europje a horinach srjedźneje a južneje Europy (Alpy) rozšěrjena.
Jehłancojty zběhowc (Ajuga pyramidalis) je rostlina ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae).
Lyngbúi (fræðiheiti: Ajuga pyramidalis) er fjölær jurt af varablómaætt sem vex í fjalllendi í Evrópu.
Á Íslandi er lyngbúi afar sjaldgæfur og finnst aðeins á norðanverðum Austfjörðum. Hann er alfriðaður samkvæmt náttúruverndarlögum.
L'iva piramidale (nome scientifico Ajuga pyramidalis L., 1753) è una pianta appartenente alla famiglia delle Lamiaceae. chiamata comunemente anche bugola piramidale.[1]
Il nome generico (ajuga) deriva dal latino. Si tratta di una parola composta da due termini: "a" che significa negazione, privazione e "jugum" che significa "giogo". Probabilmente il nome vuole indicare l'assenza del labbro superiore nella corolla (altrimenti presente in altri generi delle labiate). Altri autori comunque danno etimologie diverse (vedi la voce del genere).[2] ll nome specifico pyramidalis (= piramidale, piramide) è stato dato in riferimento alla forma della sua infiorescenza.[3][4]
Il nome scientifico della specie è stato definito per la prima volta da Carl von Linné (1707 – 1778) biologo e scrittore svedese, considerato il padre della moderna classificazione scientifica degli organismi viventi, nella pubblicazione "Species Plantarum - 2: 561"[5] del 1753.[6]
Queste piante sono alte da 5 a 30 cm. La forma biologica è emicriptofita scaposa (H scap), ossia in generale sono piante erbacee, a ciclo biologico perenne, con gemme svernanti al livello del suolo e protette dalla lettiera o dalla neve e sono dotate di un asse fiorale eretto e spesso privo di foglie. Tutte le piante sono fortemente aromatiche (sono presenti delle ghiandole contenenti oli eterici). Queste piante inoltre sono prive di stoloni.[7][8][9][10][11][12]
Le radici sono del tipo fascicolato (fittonanti).
La parte aerea del fusto è eretta con superficie striata e arrossata, ricoperta da peli patenti o riflessi soprattutto nella metà superiore; la sezione è tetragona.
Le foglie si dividono in basali e cauline e in genere sono minutamente pubescenti e colorate giallo-verdastro. Le foglie basali sono picciolate, disposte in modo opposto e hanno la lamina a forma spatolata e sono persistenti. Le foglie cauline sono subsessili con lamina a forma ellittica con 3 - 4 denti ottusi per lato; in genere sono 1,5 - 2 volte più lunghe che larghe; sono inoltre progressivamente e regolarmente ridotte verso l'apice (la pianta è a portamento piramidale). Dimensione delle foglie basali: larghezza 1,2 – 2 cm; lunghezza 4 – 6 cm. Dimensione delle foglie cauline: larghezza 2 – 3 cm; lunghezza 4 – 6 cm.
Le infiorescenze sono delle spighe (o spicastri) formate da verticillastri composti di fiori e brattee sovrapposti. Le brattee hanno delle forme obovate, spesso con il contorno lobato. Tutte le brattee sono più grandi dei fiori e colorate di violaceo.
I fiori sono ermafroditi, zigomorfi, tetrameri (4-ciclici), ossia con quattro verticilli (calice – corolla - androceo – gineceo) e pentameri (5-meri: la corolla e il calice sono a 5 parti). Lunghezza del fiore: 10 – 18 mm.
I frutti sono drupe, racchiuse dal calice persistente, composte da 4 nucule (tetrachenio). I semi sono minuti e provvisti di endosperma (a volte scarso).
Dal punto di vista fitosociologico la specie di questa voce appartiene alla seguente comunità vegetale:[16]
La famiglia di appartenenza della specie (Lamiaceae), molto numerosa con circa 250 generi e quasi 7000 specie[7], ha il principale centro di differenziazione nel bacino del Mediterraneo e sono piante per lo più xerofile (in Brasile sono presenti anche specie arboree). Per la presenza di sostanze aromatiche, molte specie di questa famiglia sono usate in cucina come condimento, in profumeria, liquoreria e farmacia. Nelle classificazioni meno recenti la famiglia è chiamata Labiatae. Il genere Ajuga si compone di circa 60 specie, mezza dozzina delle quali vivono in Italia.
Il numero cromosomico di A. pyramidalis è: 2n = 32.[18]
Per questa specie sono riconosciute le seguenti sottospecie:
Da alcune Checklist la Ajuga pyramidalis subsp. rotundifolia è considerato un ibrido con la denominazione Ajuga × rotundifolia Willk. & Cutanda ex Willk., 1859.[20]
Questa entità ha avuto nel tempo diverse nomenclature. L'elenco seguente indica alcuni tra i sinonimi più frequenti:[1]
Le varie ive della flora spontanee italiana alpina sono abbastanza simili tra di loro. Qui di seguito sono elencate le principali specie presenti nelle Alpi e più simili a quella di questa voce (la specie Ajuga chamaepitys si distingue per i fiori gialli):[9]
La bugola piramidale in altre lingue è chiamata nei seguenti modi:
.JPG)
urlarchivio (aiuto) (archiviato dall'url originale il 4 marzo 2016). L'iva piramidale (nome scientifico Ajuga pyramidalis L., 1753) è una pianta appartenente alla famiglia delle Lamiaceae. chiamata comunemente anche bugola piramidale.
Gauruotoji vaisgina (lot. Ajuga pyramidalis, angl. Pyramidal bugle, vok. Pyramiden-Günsel) – notrelinių (Lamiaceae) šeimos vaisginų (Ajuga) genties augalų rūšis. Dar žinoma kaip kėgelinė vaisgina. Įrašyta į Lietuvos raudonąją knygą.
Tai daugiametis, 10–30 cm aukščio žolinis augalas. Stiebas status, šiurkščiai gauruotas. Skroteliniai lapai atvirkščiai kiaušiniški, plaukuoti, , su lapkočiais, lygiakraščiai arba nežymiai karbuoti, prisiglaudę prie žemės.
Pažiedės kiaušiniškos, neskiautėtos, lygiakraštės. Žiedynas keturbriaunis, piramidės pavidalo, tankus; jo menturiai dažniausiai iš 6 žiedų. Žiedai maži, 10–13 mm ilgio, bekočiai. Taurelė penkiadantė, jos danteliai apaugę pasišiaušusiais plaukeliais, apatinė dalis beveik plika. Vainikėlis žydras ar šviesiai mėlynas, gauruotas. Jo viršutinė lūpa dviskiautė, o apatinė – triskiautė. Kuokelių 4, jų koteliai pliki.
Žydi gegužės–birželio mėnesiais. Vaisiai – riešutėliai, rutuliški, maždaug 1,5 mm ilgio, raukšlėti, neretai apaugę pasišiaušusiais plaukeliais. Dauginasi sėklomis.
Paplitusi Europoje. Lietuvoje gana reta.
Auga šviesiuose miškuose, sausose pievose, pamiškėse, šlaituose, viržynuose.
Į Lietuvos saugomų augalų sąrašus rūšis įrašyta nuo 1962 m. [1] Grėsmę kelia augaviečių užaugimas krūmais, medynų tankėjimas, mindymas, skynimas.
Gauruotoji vaisgina (lot. Ajuga pyramidalis, angl. Pyramidal bugle, vok. Pyramiden-Günsel) – notrelinių (Lamiaceae) šeimos vaisginų (Ajuga) genties augalų rūšis. Dar žinoma kaip kėgelinė vaisgina. Įrašyta į Lietuvos raudonąją knygą.
Piramidezenegroen (Ajuga pyramidalis) is een groenblijvende, vaste plant, die behoort tot de lipbloemenfamilie (Lamiaceae). Piramidezenegroen staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als zeer zeldzaam en stabiel of toegenomen. De plant komt van nature voor in bergachtige streken van Europa. Het aantal chromosomen is 2n = 32.
De plant wordt 5 - 25 cm hoog en vormt geen uitlopers. De vierkantige stengel is tot aan de voet rondom behaard. De omgekeerd-eironde, 5 tot 10 cm lange bladeren zijn ondiep gekarteld. De onderste bladeren vormen een wortelrozet.
Piramidezenegroen bloeit van mei tot in juni met 1 - 1,8 cm grote, lichtblauwe bloemen. De bloemen vormen aan het begin van de bloeiwijze een dichte schijnkrans, die later losser wordt. Alle schutbladen zijn langer dan de bloemen. De bovenste (schut)bladen hebben vaak een blauwe of violette kleur. De bloem wordt bestoven door o.a. hommels.
De vrucht is een vierdelige, 2,5 mm lange en 1,5 mm brede splitvrucht. Aan de zaden zit een mierenbroodje.
Plant
Bloeiwijze
Bloem
Bloem
De plant komt in Nederland voor in de duinen.
Piramidezenegroen (Ajuga pyramidalis) is een groenblijvende, vaste plant, die behoort tot de lipbloemenfamilie (Lamiaceae). Piramidezenegroen staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als zeer zeldzaam en stabiel of toegenomen. De plant komt van nature voor in bergachtige streken van Europa. Het aantal chromosomen is 2n = 32.
De plant wordt 5 - 25 cm hoog en vormt geen uitlopers. De vierkantige stengel is tot aan de voet rondom behaard. De omgekeerd-eironde, 5 tot 10 cm lange bladeren zijn ondiep gekarteld. De onderste bladeren vormen een wortelrozet.
Piramidezenegroen bloeit van mei tot in juni met 1 - 1,8 cm grote, lichtblauwe bloemen. De bloemen vormen aan het begin van de bloeiwijze een dichte schijnkrans, die later losser wordt. Alle schutbladen zijn langer dan de bloemen. De bovenste (schut)bladen hebben vaak een blauwe of violette kleur. De bloem wordt bestoven door o.a. hommels.
De vrucht is een vierdelige, 2,5 mm lange en 1,5 mm brede splitvrucht. Aan de zaden zit een mierenbroodje.
Plant
Bloeiwijze
Bloem
Bloem
De plant komt in Nederland voor in de duinen.
Jonsokkoll er ei fleirårig plante i lepeblomsterfamilien. Arten si utbreiing ligg innanfor Europa. Planta vert kring 10 cm høg, og har kortskafta rosettblad og tettblada stengel som ein firkanta pyramide. Alle støtteblad er lengre enn blomstrane. Jonsokkoll er oftast ullhåra, men stundom snau. Han blomstrar kring juni månad i bakkar og skogkantar.
Jonsokkoll finst i Noreg nord til Finnmark. På Hardangervidda funnen opp til 1390 m.
Jonsokkoll er ei fleirårig plante i lepeblomsterfamilien. Arten si utbreiing ligg innanfor Europa. Planta vert kring 10 cm høg, og har kortskafta rosettblad og tettblada stengel som ein firkanta pyramide. Alle støtteblad er lengre enn blomstrane. Jonsokkoll er oftast ullhåra, men stundom snau. Han blomstrar kring juni månad i bakkar og skogkantar.
Jonsokkoll finst i Noreg nord til Finnmark. På Hardangervidda funnen opp til 1390 m.
Jonsokkoll (Ajuga pyramidalis) er en plante som kan bli opp til 25 centimeter høy. Blomstene er små og lilla med rosettblad liggende mot bakken. Selve blomstene er små og gjemt inne blant de blå-fiolette bladene, helt øverst på planten. Blomstene er normalt blå men kan også være nesten blå-lilla, og er hvite innerst. De kan være vanskelige å få øye på.
Blomsterbladene på øvre halvdel av stengelen er ganske hårete. Bladene helt nederst er tettstittende og ofte mørk grønne – de danner en flattrykt rosett nede ved bakken. Stengelbladene sitter motsatt og avtar i størrelse oppover stengelen.
Jonsokkoll vokser ofte i frodig kulturlandskap, og gjerne sørvendt i fruktbar jord. Den vokser også typisk langs gamle kjerreveier, på eng, beitemark og annen kulturmark. Den kan også finnes på berg hvis den står sørvendt.
I Norden er jonsokkoll utbredt i det sørlige Finland, i Sverige opp til Bottenviken, og ellers i Vest-Sverige opp til Vänern.
Jonsokkoll i Norge vokser nord til Troms og har noen forekomster på Varangerhalvøya i Finnmark. Den kan finnes i fjellet i Sør-Norge opp til 1.400 moh., på Hardangervidda opp til 1.130 moh.
Denne botanikkrelaterte artikkelen er foreløpig kort eller mangelfull, og du kan hjelpe Wikipedia ved å utvide den. Jonsokkoll (Ajuga pyramidalis) er en plante som kan bli opp til 25 centimeter høy. Blomstene er små og lilla med rosettblad liggende mot bakken. Selve blomstene er små og gjemt inne blant de blå-fiolette bladene, helt øverst på planten. Blomstene er normalt blå men kan også være nesten blå-lilla, og er hvite innerst. De kan være vanskelige å få øye på.
Blomsterbladene på øvre halvdel av stengelen er ganske hårete. Bladene helt nederst er tettstittende og ofte mørk grønne – de danner en flattrykt rosett nede ved bakken. Stengelbladene sitter motsatt og avtar i størrelse oppover stengelen.
Jonsokkoll vokser ofte i frodig kulturlandskap, og gjerne sørvendt i fruktbar jord. Den vokser også typisk langs gamle kjerreveier, på eng, beitemark og annen kulturmark. Den kan også finnes på berg hvis den står sørvendt.
Multimedia w Wikimedia Commons Dąbrówka piramidalna (Ajuga pyramidalis L.) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych. Rośnie w Europie[2]. W Polsce występuje niezbyt pospolicie, głównie na północy.
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do lipca. Porasta świetliste lasy, zarośla, murawy. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Nardion[3].
Gatunek zróżnicowany na dwa podgatunki[4]:
Gatunek umieszczony został na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006, 2016)[5][6] i na obszarze Polski uznany za narażony (kategoria zagrożenia V (VU)).
Dąbrówka piramidalna (Ajuga pyramidalis L.) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych. Rośnie w Europie. W Polsce występuje niezbyt pospolicie, głównie na północy.
Ajuga pyramidalis é uma espécie de planta com flor pertencente à família Boraginaceae.
A autoridade científica da espécie é L., tendo sido publicada em Sp. Pl. 2: 561. 1753.[1]
Trata-se de uma espécie presente no território português, nomeadamente os seguintes táxones infraespecíficos:[2]
Ajuga pyramidalis é uma espécie de planta com flor pertencente à família Boraginaceae.
A autoridade científica da espécie é L., tendo sido publicada em Sp. Pl. 2: 561. 1753.
Blåsuga (Ajuga pyramidalis) är en ört med underlig form. Den mjuka stjälkens alla ledstycken är förkortade; alla de nedersta bladen (de egentliga örtbladen eller näringsbladen) bildar därigenom en rosett, vars blad ligger tryckta mot marken. Även de övre bladen, som ombildats till högblad, sitter så tätt, att hela den blombärande delen liknar en smal, fyrsidig pyramid. Om bladrosetten frånräknas, har alltså hela plantan sin motsvarighet i översta delen, toppen eller "axet", hos Prunella, Stachys med flera.
En väsentlig avvikelse från labiaternas vardagstyp består däri, att blomkronan saknar överläpp. Det skydd, som ståndarna därigenom förlorar (se till exempel deras plats under "suffletten" hos Plistersläktet), erhåller de i stället av det närmast över varje enskild blomma sittande högbladet.
Blåsugan är mångårig med kort, stympad jordstam och växer på skogsbackar, torra betesmarker och dylikt. Den är visserligen allmän, men nästan aldrig ymnig och ofta bara som enstaka exemplar.
I Skandinaviens fjälltrakter går den över trädgränsen, men i Finland är den inskränkt till landets södra del.
Blomningen börjar redan i maj.
Blåsugans enda spridningsmekanism är med hjälp av myror, så kallade myrmekokori.
I Närke m fl landskap kallas blåsugan kärringeruka; i Blekinge takgran [1]
──────────
Wikimedia Commons har media som rör Blåsuga.
Blåsuga (Ajuga pyramidalis) är en ört med underlig form. Den mjuka stjälkens alla ledstycken är förkortade; alla de nedersta bladen (de egentliga örtbladen eller näringsbladen) bildar därigenom en rosett, vars blad ligger tryckta mot marken. Även de övre bladen, som ombildats till högblad, sitter så tätt, att hela den blombärande delen liknar en smal, fyrsidig pyramid. Om bladrosetten frånräknas, har alltså hela plantan sin motsvarighet i översta delen, toppen eller "axet", hos Prunella, Stachys med flera.
En väsentlig avvikelse från labiaternas vardagstyp består däri, att blomkronan saknar överläpp. Det skydd, som ståndarna därigenom förlorar (se till exempel deras plats under "suffletten" hos Plistersläktet), erhåller de i stället av det närmast över varje enskild blomma sittande högbladet.
Blåsugan är mångårig med kort, stympad jordstam och växer på skogsbackar, torra betesmarker och dylikt. Den är visserligen allmän, men nästan aldrig ymnig och ofta bara som enstaka exemplar.
I Skandinaviens fjälltrakter går den över trädgränsen, men i Finland är den inskränkt till landets södra del.
Blomningen börjar redan i maj.
Blåsugans enda spridningsmekanism är med hjälp av myror, så kallade myrmekokori.
Багаторічні трав'янисті рослини заввишки 10–25(35) см. Стебла 4-кутні, жорсткі, вертикальні, дуже волохаті. Листки: в прикореневій розетці й супротивні на стеблі. Розетки зникають після цвітіння. Листові пластини від еліптичних до оберненояйцевидих, з вузькими основами, з округлими верхівками, з обох сторін густо волохаті, краї від мілкозубчастих до майже цілих. Приквітки явно менші, ніж розеткові листки, стають поступово меншими у напрямку до вершини, завжди більші, ніж квіти, верхні часто частково фіолетові. Суцвіття — пірамідальні китиці, які формуються в пахвових колотівках. Квіти: віночки від блідо-блакитних до синювато-фіолетових, 10–18 мм завдовжки, довготрубчаті. Верхні губи віночків дуже короткі, 2-лопатеві; нижні губи — 3-лопатеві. Чашечки майже правильні, 5-лопатеві. Тичинок 4, з яких 2 — довгих і 2 — коротких. Плоди 4-дольні. Квіти виробляють нектар, аби залучити запилювачів, якими є бджоли й метелики. Плоди розносять мурахи.
Європа (Білорусь, Естонія, Латвія, Литва, Україна, Австрія, Бельгія, Чехословаччина, Німеччина, Польща, Швейцарія, Данія, Фінляндія, Ісландія, Ірландія, Норвегія, Швеція, Велика Британія, Албанія, Болгарія, колишня Югославія, Італія, Румунія, Франція, Португалія, Іспанія). Населяє сухі луки, пасовища, багаті луки, краї лісів, гаї.
Вид перебуває у переліках рослин, які потребують охорони у Львівській області[1].
Використовувалася як лікарська рослина, для загоєння ран і при порушенні обміну речовин.
.JPG)
Ajuga pyramidalis là một loài thực vật có hoa trong họ Hoa môi. Loài này được L. mô tả khoa học đầu tiên năm 1753.[1]
.JPG)
Bài viết về phân họ hoa môi Teucrioideae này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. Ajuga pyramidalis là một loài thực vật có hoa trong họ Hoa môi. Loài này được L. mô tả khoa học đầu tiên năm 1753.
Ajuga pyramidalis L., 1753
Живу́чка пирамида́льная (лат. Ajúga pyramidális) — декоративное травянистое растение родом из Европы, вид двудольных цветковых растений, включённый в род Живучка (Ajuga) семейства Яснотковые, или Губоцветные (Lamiaceae). Лектотип рода.
Живучка пирамидальная — многолетнее травянистое растение с вертикальным корневищем. Стебли четырёхребристые, голые или ворсисто-опушённые, достигают 7—30 см в высоту. Прикорневые листья 40—110×15—45 (в среднем — 60×28) мм, обратнояйцевидной формы, с цельным или тупозубчатым краем, даже первые долго не увядают. Столоны не развиваются.
Соцветие густое, мутовочки из 4—8 цветков. Прицветные листья яйцевидные, с цельным или зубчатым краем, синеватые или красно-фиолетовые, изредка зелёные. Чашечка актиноморфная, около 9 мм длиной. Венчик до 27 мм длиной, бледно-голубовато-сиреневый, с трубкой, в полтора раза превышающей длину чашечки. Верхняя губа венчика цельная. Тычинки голые, с тёмно-фиолетовыми пыльниками.
Плоды — орешки продолговато-обратнояйцевидной формы, 2—2,5×1,3—1,6 мм, желтовато-коричневые, с блестящей сетчатой поверхностью.
Число хромосом — 2n = 32.[2]
Естественная среда произрастания живучки пирамидальной — субальпийские луга и пастбища, лиственные леса. Широко распространена в Европе, произрастает на высоте 300—2700 м над уровнем моря.
Живучка пирамидальная наряду с живучкой ползучей нередко используется в садоводстве за декоративную окраску листьев в качестве почвопокровного многолетника. Листья сорта 'Metallica Crispa' бронзово-фиолетовые, блестящие.
Живучка пирамидальная была впервые действительно описана известным шведским естествоиспытателем, основателем современной ботанической номенклатуры Карлом Линнеем в книге Species plantarum в 1753 году.
Живу́чка пирамида́льная (лат. Ajúga pyramidális) — декоративное травянистое растение родом из Европы, вид двудольных цветковых растений, включённый в род Живучка (Ajuga) семейства Яснотковые, или Губоцветные (Lamiaceae). Лектотип рода.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
![[1]](http://linnaeus.nrm.se/flora/di/lamia/ajuga/ajugpyrv.jpg){kind=link}