dcsimg

Елени ( Macedonian )

provided by wikipedia emerging languages

Елен (науч. Cervidae, односно Елени) — семејство тревопасни животни од редот на парнокопитните (Artiodactyla) со повеќе родови и видови. Кај обичниот елен, мажјакот, женката кошута[1], а младото еленче.

Изглед

Еленот е силно и големо животно. Мажјаците се поголеми од женките, а на главите имаат големи, широко разгранети рогови. Роговите што по правило ги има само мажјакот, почнуваат да му растат 8-10 месеци по раѓањето и најпрво му се развива основата таканаречена рожиште. Првите рогови почнуваат да му растат дури од половината на втората календарска година и имаат облик на шило. Роговите на еленот редовно му паѓаат кон крајот на февруари или во почетокот на март, а до јули му се развиваат нови уште посилни рогови. Влакното на еленот е кусо, лете е со црвенкасто-кафеавкаста боја, а зиме станува сиво-кафеаво.

Елените живееат во листопадните шуми, во рамнини и во планински предели. Воглавно се ноќни животни, кои дење се одмараат во засолништа. Кошутите се собираат во крда кои ги предводи доминантната женка. Мажјаците се собираат во помали групи, освен во текот на есенската сезона на парење, кога се самостајни и се борат за женките.

Исхрана

Еленот како преживар се храни со растителна храна. Поради тоа, тој најчесто пасе на шумски ливади и го брсти лисјето на дрвјата и на грмушките, поради што понекогаш може да причини штети врз одделни млади стебла и насади.

Размножување

Еленот е полигамен вид и за време на парењето оплодува повеќе женки за чија наклоност се бори жестоко со своите соперници, при што често доаѓа и до повреди кај елените. Во месец септември и октомври елените со своето рикање го навестуваат периодот на парење. Оплодената женка го носи младенчето околу 240 дена, а раѓа најчесто едно младо кон крајот на март и април, односно мај.

Распространетост

Централна и јужна Европа, Централна Азија, Северна Америка, Северозападна Африка

Во Македонија

Во Македонија живеат три рода елени, со по еден вид: обичниот елен (Cervus elaphus), еленот лопатар (Dama dama) и срната (Capreolus capreolus).[2]

Од нив, автохтон важи обичниот елен (наречен и ридски елен), кој подоцна изумрел и природно се одржал само на планината Кожуф. По Втората светска војна повторно е повторно населен на повеќе места како резерватот „Јасен“, националните паркови „Маврово“ и „Пелистер“, како и во ловиштата „Кадина Река“ и „Пониква“..[3]

Елените како тема во уметноста и во популарната култура

Поврзано

Наводи

  1. „кошута“ — Дигитален речник на македонскиот јазик
  2. Елени“. Македонска енциклопедија , книга I (А-Љ): стр. 527. (2009). Скопје: МАНУ.
  3. Дивеч: Распространетост и бројна состојба на главните ловно-стопански видови (2006)“. Македонска енциклопедија , книга I (А-Љ): стр. 460. (2009). Скопје: МАНУ.
  4. Народне лирске песме. Београд: Просвета, 1963, стр. 33.
  5. Народне лирске песме. Београд: Просвета, 1963, стр. 49.
  6. Езоп, Басне (по Доситеју Обрадовићу). Београд: Просвета, 1963, стр. 16.
  7. Езоп, Басне (по Доситеју Обрадовићу). Београд: Просвета, 1963, стр. 69-70.
  8. YouTube, Poslednja igra leptira - Jeleni umiru sami (пристапено на 27.12.2016)
  9. Središnja Hrvatska - Dvori s pogledom, Hrvatska turistička zajednica, 2009.
  10. Hrvatski filmski arhiv: Popis hrvatskih dugometražnih filmova 1944. - 2006.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Автори и уредници на Википедија

Елени: Brief Summary ( Macedonian )

provided by wikipedia emerging languages

Елен (науч. Cervidae, односно Елени) — семејство тревопасни животни од редот на парнокопитните (Artiodactyla) со повеќе родови и видови. Кај обичниот елен, мажјакот, женката кошута, а младото еленче.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Автори и уредници на Википедија