Karabaş patka (Aythya marila), Anatidae familyasından küçük bir dalıcı ördek türü.
Uzunluğu 42–51 cm.’dir. Erkek ve dişinin görünümü birbirinden farklıdır. Bu ördek türü, tepeli patka ile karıştırabilinir.
Erkek karabaş patka koyu yeşilimsi, yuvarlak bir başa sahiptir. Erkeğin göğsü, kuyruk alt ve üst tüyleri ile kanat üst-örtü tüyleri siyah renktedir. Vücut yan tüyleri beyaz ve gaga mavimsidir. Sırtı, tepeli patkadan farklı olarak gridir (tepeli patkada siyahtır). Üst kanat uçma tüyleri ile kanat altı beyazdır.
Dişi, tepeli patkaya benzemesine rağmen, ondan gaga dibindeki beyazlık ve karın yanlarının daha açık olması ve tepesinin olmaması ile ayırt edilebilinir. Üst kanat uçma tüyleri, kanataltı ile karın beyazdır. Dişi ve erkeğin gözü sarı ve gagaları mavimsidir.
Tek eşlidir. Yuvalarını yerde veya yüzer sazların üzerinde yaparlar. Yuvayı, bitkiler ve tüylerle döşemekte olup bu yuvaya yaklaşık 8-11 yumurta bırakırlar. Kuluçka süresi 26-28 gündür. Yavruların uçma süresi 40-45 gündür. Besinlerini, başlıca bitkiler ve omurgasız hayvanlar oluşturmaktadır.
Kış konuğudur. Türkiye'de Karadeniz ve Marmara Denizi’nin kıyılarında görülmektedir. Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya’da gözlenmekte ve üremektedir.