Dziesięcionogi (Decapoda) – rząd skorupiaków wyższych liczący ponad 6000 gatunków z nadrzędu raków właściwych (Eucarida) u których zwykle pierwsza para odnóży krocznych jest przekształcona w duże szczypce. Obejmuje kraby, homary, krewetki, raki oraz kilka mniej znanych rodzin.
Nazwa pochodzi od pięciu par odnóży krocznych (pereiopody), niekiedy przystosowanych do pływania (pleopody), znajdujących się na tułowiu (pierwsza para może być przekształcona w szczypce). Na przodzie tułowia znajdują się jeszcze trzy pary odnóży tzw szczękonóża (maxillipedes), których zadaniem jest chwytanie pokarmu. Karapaks jest zrośnięty z segmentami tułowiowymi i podzielony bruzdami na mniejsze pola.
Klasyfikacja zmieniała się wielokrotnie. Dawniej jako kryterium rozróżniające przyjmowano sposób życia i stosownie do tego wyróżniano Natantia (pływające) i Reptantia (kroczące).
Dzielą się na:
Według De Grave’a (et al.) przyjęto następującą klasyfikację[1]
Rząd Decapoda Latreille, 1802
podrząd Dendrobranchiata Bate, 1888
podrząd Pleocyemata Burkenroad, 1963
Dziesięcionogi (Decapoda) – rząd skorupiaków wyższych liczący ponad 6000 gatunków z nadrzędu raków właściwych (Eucarida) u których zwykle pierwsza para odnóży krocznych jest przekształcona w duże szczypce. Obejmuje kraby, homary, krewetki, raki oraz kilka mniej znanych rodzin.
Nazwa pochodzi od pięciu par odnóży krocznych (pereiopody), niekiedy przystosowanych do pływania (pleopody), znajdujących się na tułowiu (pierwsza para może być przekształcona w szczypce). Na przodzie tułowia znajdują się jeszcze trzy pary odnóży tzw szczękonóża (maxillipedes), których zadaniem jest chwytanie pokarmu. Karapaks jest zrośnięty z segmentami tułowiowymi i podzielony bruzdami na mniejsze pola.